Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SocialResponsibilitiesoftheBusinessmanporazpierwszyzdefiniowałtękon-
cepcję.Wswojejpracynapisał,żespołecznaodpowiedzialnośćtoΠzobowiąza-
niabiznesmenówdoprowadzeniatakiejpolityki,podejmowaniatakichdecy-
zjiirealizowaniatakichdziałań,któresąpożądanezpunktuwidzeniacelów
iwartościnaszegospołeczeństwa”42.Bowenwyrażałpogląd,żespołecznaod-
powiedzialnośćnietylerozwiążeproblemybiznesu,ilejestkoniecznawjego
prowadzeniuwprzyszłości.WlatachpięćdziesiątychXXwiekuwyraźniena-
stąpiłwzrostzainteresowaniaodpowiedzialnościąwsektorzegospodarczym.
Chesterl.BernardwtekścieElementaryConditionsofBusinessMoralskon-
centrujesięnaanaliziekilkurodzajówodpowiedzialności,rozpoczynającod
osobistej,anakorporacyjnejkończąc.Coważne,Bernardjużwówczaszwrócił
uwagęnakoniecznośćponoszeniaodpowiedzialnościwobecszerokorozu-
mianychinteresariuszy:
Pozaobowiązkiemwynikającymzestatutuorazobowiązkiemprzestrzeganiapra-
wa,przedsiębiorstwaposiadająodpowiedzialnośćdwojakiegorodzaju:(1)taką,
któramożebyćnazwanawewnętrzną,odnoszącasiędosprawiedliwegotrakto-
waniaakcjonariuszy,wierzycieli,zarządu,dyrektorówipracowników;(2)oraz
odpowiedzialnośćwzględemkonkurencji,społecznościlokalnych,rząduorazspo-
łeczeństwawszerokimujęciu43.
Pozaposzerzającymsięgronemzwolennikówtejnowejkoncepcji,do
dyskusjiwłączylisiętakżesceptycy.JednymznichbyłTheodorelevitt,któ-
ryw1958rokuwΠHarvardBusinessReview”opublikowałtekstTheDanger
ofSocialResponsibility.Wkrytycznymtonieartykułupodkreślił,żeprzejęcie
przezbiznesspołecznejodpowiedzialnościzadobrobytpracownikówgrozi
powróceniemdoΠczegośwrodzajuneofeudalizmuzwszystkimijegopaterna-
listycznymiiautokratycznymiproblemami”44.SojusznikiemlevittabyłBenja-
minSolekman,którywksiążceTheMoralPhilosophyforBusinessprzestrzegał,
żezaangażowaniebiznesuwspołecznąodpowiedzialnośćmożeprzyczynić
siędoosłabieniaosiąganiapodstawowegocelu,jakimjestzarabianiepienię-
dzy.WedługtejkoncepcjizaniechanieΠdążeniadoosiągnięciacelówekono-
micznychskończyłobysiękatastrofąkażdegoprzedsiębiorstwa,dlategocele
ekonomicznesąpriorytetemdlabiznesu,ponieważwprzeciwnymwypadku
42
H.R.Bowen,SocialResponsibilitiesoftheBusinessman,Harper&Row,NewYork
1956,[za:]a.B.Carroll,AHistoryofCorporateSocialResponsibility...,op.cit.s.25.
43
Ch.l.Bernard,ElementaryofBusinessMorals,ΠCaliforniaManagementReview”
1958,Vol.1,Fall,s.7.
44
K.Davis,CanBusinessAffordtoIgnoreSocialResponsibilities?,ΠCaliforniaManage-
mentReview”1960,Spring,s.72,[za:]T
.levitt,TheDangerofSocialResponsibility,
ΠHarvardBusinessReview”1958,September-October.
29
