Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Po1949rokuoperapekińskazostałaobjętadośćszczególnąfor-
mąopiekipaństwazewzględunamożliwośćwykorzystaniajejdoce-
lówpropagandowych.Przedstawieniapoddanebyłystalerosnącym
ograniczeniomcenzury.Wieledramatówuznanychzaniemoralne,
pełnefeudalnychprzesądówskreślonozrepertuaru.Nowemiałysłu-
żyćsprawomluduirewolucji.Tenowejingjunosiłynazwęyangbanxi
(operamodelowa);wysoceupolitycznionejtreściodpowiadałahar-
monizującaznią,nanowonapisanamuzyka.Zazwyczajopowiada-
łyobohaterskiejwalcekomunistówzwszelkiegorodzajuagresorami
ikończyłysięzwycięstwemsłusznejsprawy.
flTawspółczesnareformaoperypekińskiej-piszeSavarese-
byławrzeczywistościjejdokładnąkontrolą,służącącenzurowaniu
wszystkiego,comogłobysięodwoływaćnietylkodoChincesarskich,
aletakżedoprzeszłościwogóle;wpraktyceocenzurowanocałąhi-
storięChin”58.
W1964rokuJiangQingwygłosiłaprzemówienie,wktórymdo-
magałasięprzekształceniaoperypekińskiej,proponującstworzenie
flteatruwzorcowego”,wktórymbohateramibylibyrobotnicyichłopi,
atreścią-rewolucyjnewalki.Wzorcowychsztukpowstałotylko
osiem:pięćprzeznaczonychdoteatru(ZdobycieGóryTygrysa,Czer-
wonelatarnie,Shajibang,NapadnaPułkBiałegoTygrysa,Port),dwa
balety(Dziewczynaobiałychwłosach,Oddziałczerwonychbojowni-
czek)ijedenutwórsymfoniczny(KoncertŻółtejRzeki).
Yangbanxiczerpałyistotneelementymuzycznezestarejopery
pekińskiej,przeplecionenowymipomysłamilubkombinacjąstarych
inowychform.JakpiszeFrederickLau,flzamiasttradycyjnegomałego
zespołuzjinghu(rodzajlutni)jakogłównyinstrumentakompaniujący
śpiewakowi,pojawiłysięnawzórzachodnismyczkiidętedrewnia-
ne,coniosłozesobąnowebrzmienie.Wprzeciwieństwiedotrady-
cyjnejjingjuograniczonabyłarolaperkusji.Jakośćwokalnaitimbre
głosuzostałyzastąpioneprzezbelcanto”59.
Yangbanxi,opróczzhandixinge(flnowepieśnizpolabitwy”)
iyuluge(flpieśni-cytaty”),byłyjedynymiformamimuzycznymi,które
wolnobyłowykonywaćpublicznie.SytuacjazmieniłasiępoRewolu-
cjiKulturalnej,yangbanxiwypadłyzłaskiprzestanojewystawiać.
Wostatnimczasiejednaknastąpiłichnieoczekiwanypowrót,naco
zwróciłuwagęLau,pisząc:flDlatych,którzypopadliw«szaleństwo
Mao»muzykayangbanxistałasięikonąnostalgiiiwyobraźni,która
straciłazwiązekzpolityką.«SzaleństwoMao»tofetyszyzacjaiidea-
36
