Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odmianyrzepaku
Wybórodmianyimateriałsiewny
Fot.K.Grzeszczyk
Stosowaniekwalifkowanegomateriałutogwarancjawysokichplonów.
Wybórwłaściwejodmianytoniełatwe
zadanie.Wdalszymciągunajważniej-
szymkryteriumprzywyborzejestpo-
tencjałplonowania.Rolnicywybierając
odmianę,zwracajątakżeuwagęna
odpornośćnapękaniełuszczynoraz
osypywaniesięnasion.Wuprawierze-
pakuosypywaniesięnasionjestsporym
problememdlaroślinynastępczej,gdyż
mamydoczynieniazdużąilościąsamo-
siewów.
CorokuprzybywaodmianwKrajo-
wymrejestrze,ofertyfrmhodowlanych
idystrybutorówsątakżecorazbogat-
sze,jednakniezawszesąsprawdzone
wnaszychwarunkachklimatyczno-gle-
bowych.Należypamiętać,żeniema
obowiązkurejestracjiodmianwkraju,
wktórymsięjeoferujedosprzedaży,
dlategocorazwięcejodmianrzepa-
kuniejestrejestrowanychwPolsce.
Dobrymźródłeminformacjiowłaści-
wościachposzczególnychodmian
zarejestrowanychwPolsceiichprzy-
datnościdokonkretnychwarunków
uprawysąwynikiPorejestrowegoDo-
świadczalnictwaOdmianowego(PDO).
NastronachCentralnegoOśrodka
BadaniaOdmianRoślinUprawnych
(COBORU)możnaznaleźćlistyza-
lecanychodmiandouprawydlapo-
szczególnychwojewództworazszcze-
gółowewynikibadańkażdejodmiany
przeprowadzanewlokalnychstacjach
badawczych.
Dobrymźródłeminformacjisątakże
organizowanecorocznieprzezhodow-
cóworazdystrybutorówtzw.„dnipola”.
Tegotypuspotkaniasąokazjądozapo-
znaniasięzofertą.Jesttotakżedosko-
nałaokazjadorozmowyzdoradcami
lubhodowcaminatematwymagańro-
ślinwzględemnawożeniaiochrony.
Wybórodmianyjesttakżeuzależniony
odareału.Rolnicynajczęściejsiejąwię-
cejniżjednąodmianę,jesttozwiązane
zryzykiem,żeodmianasięniesprawdzi
wdanymroku.
Bardzoważnącechąrzepakuozime-
gojesttakżezimotrwałośćorazmrozo-
odporność.Wwypadkurzepakuozi-
megogłównąprzyczynąstratplonusą
wymarznięciawokresiezimowymoraz
inneniekorzystnezjawiska,takiejak:
wysmalanieiwymakanie.Wsytuacjigdy
mamydoczynieniazdużymistratami,
koniecznajestlikwidacjauprawy,akosz-
tyniestetyponosirolnik.
6
Odmianamieszańcowa
czypopulacyjna?
Dobórwłaściwegotypuodmianyzależy
odczynnikówtakichjak:warunkiklima-
tyczne,rodzajgleby,typpłodozmianu
irodzajgospodarowania.
Materiałsiewnyodmianmieszańco-
wychpowstajewskutekkrzyżowania
liniirodzicielskich.Ichpotencjałbazuje
naszerszymmaterialegenetycznym,
wefekciezwiększatoichpotencjałre-
generacyjnyorazzdolnościadaptacyjne.
Odmianymieszańcowenadająsiędo
uprawywróżnychśrodowiskach.
Wwynikukrzyżowanialiniirodzi-
cielskichdochodziumieszańcówdo
powstaniaefektuheterozji,czylitzw.
wybujałości.Jesttopowiązanezwytwo-
rzeniemprzezroślinysilniejszegosyste-
mukorzeniowegoorazpodniesieniem
ichwitalności.
Maksymalnypotencjałodmianmie-
szańcowychujawniasięnaoptymalnie
dobranychstanowiskach,ponieważza-
pewniająwarunkidocałkowitegowyczer-
paniamożliwościplonotwórczychwwa-
runkachwysokiejpewnościplonowania.
Odmianymieszańcowezregułysą
droższe,dlategorolnikzapłaciwięcejza
materiałsiewny.Cechująsięjednakwięk-
szympotencjałemplonowania.Badania
pokazująkilkunastoprocentoweróżni-
cemiędzyodmianamimieszańcowymi
apopulacyjnymi.Odmianymieszańcowe
lepiejsprawdzająsięwgospodarstwach
stosującychintensywnąuprawę.Więk-
szośćodmianmieszańcowychtoleruje
opóźnionysiew,ponieważcharakteryzu-
jąsięszybkimrozwojempoczątkowym.
Tegotypuroślinywykształcająbardziej
rozwiniętysystemkorzeniowy,przezco
lepiejpobierająwodęiskładnikipokar-
mowe.Liczbaodmianmieszańcowych
jestdużaibardziejzróżnicowanaodod-
mianpopulacyjnych.Występująodmiany
ozwiększonejodpornościnaporażenie
przezsprawcękiłykapusty,wofercie
znajdziemyrównieżodmianypółkarłowa-
teorazodmianytolerancyjnenasubstan-
cjeczynnezgrupyimidazoli(Technologia
Clearfeld®).
Odmianypopulacyjne,podobnie
jakmieszańcowe,łącząwsobieliczne
wartościowecechy.Potencjałplonowa-
niaodmianpopulacyjnychjestzreguły
niższy,ponieważniewystępujeunich
zjawiskoheterozji.Uprawaodmianpo-
pulacyjnychopłacasięwregionach
oniższejintensywnościuprawy.Różno-
rodnośćodmianumożliwiaznalezienie
wśródnichtakich,któredobrzepasują
dodanegorejonu.Zaletąodmianpopu-
lacyjnychjestichdobratolerancjana
wczesnysiew.
Kwalifkowanymateriałsiewny
Możliwościwzrostuplonówmetodami
agrotechnicznymisąograniczone.Dla-
Rzepak
PublikacjaspecjalnamagazynurolniczegoAgroProfl
