Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10Konkurencyjnośćregionujakoprzedmiotbadańekonomicznych
17
surowcówiproduktówsłaboprzetworzonych-osiągnąefektyzkorzyściikosztów
komparatywnych,jakikrajówwysokorozwiniętych,produkującychieksportujących
głównieproduktywysokoprzetworzone[Churski,2005,s.15-16].Niskiekoszty
pracyiniedostatkikapitałuzasadniczymczynnikiemszybszegorozwojukrajów
ubogichwporównaniuzbogatymi.Wregionie,którydysponujerelatywnieniskim
kapitałem,każdadodatkowajegojednostkazaoszczędzonaizainwestowanadaje
wyższywzrostprodukcjiniżwregionierozwiniętym.Przytejsamejstopieoszczęd-
nościgospodarkasłabiejrozwiniętabędziewięcrozwijałasięszybciej[Jakubczyk,
2002,s.11].
Instrumentempolitykigospodarczejwteoriiegzogenicznejpowinnobyćdążenie
dozwiększeniazakresuinwestycji,będącychczynnikiemzwiększaniasiępodaży.
Malejącekrańcoweprzychodyzpowiększanychprzezprzedsiębiorstwanakładów
inwestycyjnychpowodują,żezwiększaniesiępodażymożnaprzyspieszyćjedynie
wkrótkimokresie.Przychódzkapitałuzmniejszasię,wkońcuzrównujesięzjego
kosztem.Ostatecznieprocestworzeniakapitałuulegniezahamowaniu,wzwiązku
zczymwdługimokresieprodukcjapercapitaniebędziewzrastać.Teoriatanieod-
powiadarealiomgospodarczym.Wrzeczywistościwystępujebowiemdodatniadłu-
gookresowazależnośćmiędzyinwestycjamiatempemwzrostuprodukcjipercapita.
Jesttozasadniczawadamodelirozwojuegzogenicznego[Bartkowiak,2003,s.25].
Teoriakosztówkomparatywnychmabezpośrednizwiązekzkoncepcjąkon-
wergencji,którąsformułowałwlatach40.XXw.J.Tinbergen.Jejprekursorami
J.SchumpeteriM.Kondratiew.Zgodniezzałożeniamitejteoriiwymianahandlowa
międzykrajamizacofanymiarozwiniętymi,którejkorzyściwyjaśniakoncepcjakosz-
tówkomparatywnych,możezczasemdoprowadzićdozbliżenia,anawetwyrówna-
niapoziomudochodówwobugrupachkrajów.Abydotegodoszło,musząjednak
byćspełnione2warunki:
-
krajezacofanemusząuczestniczyćwświatowejgospodarcerynkowej,
-
krajezacofanemusząposiadaćkapitałrzeczowynazatrudnionegowwysokości
pozwalającejimuruchomićprocesprzyspieszonegowzrostuprodukcji[Bartko-
wiak,2003,s.26].
Tendrugiwarunekwsposóbistotnyróżniteoriekonwergencjiodteoriikosztów
komparatywnych.Wskazujeon,żesamoprzystąpieniekrajuzacofanegodowymiany
międzynarodowejniemusidoprowadzićdooczekiwanegoefektu.Dodatkowokraj
tenmusicharakteryzowaćsięwystępowaniemkapitałuwwielkościpozwalającejna
przyspieszonywzrost.
Przedstawicielekoncepcjikonwergencjiopierająswojepoglądynaneoklasycznym
modeludynamikiwzrostugospodarczegoSolowa,któryokreślawielkośćprodukcji
jakofunkcjęnakładówdwóchczynnikówprodukcji:kapitałuipracy.Wzrostwy-
dajnościpracy,wynikającyzpostęputechnologicznego,jestrównomiernywczasie
[Snowdon,Vane,Wynarczyk,1998,s.258].Istotakoncepcjikonwergencjisprowadza
siędostwierdzenia,żewkrajachzacofanych,wktórychwartośćkapitałujestniska,
dodatkowynakładkapitałuprzynosiwiększyefektwpostaciwzrostuproduktuna