Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozwójinfrastrukturyekonomicznejjakoczynnikkonkurencyjnościregionów
Przedmiotemekonomiirozwojugospodarczegojestposzukiwanieoptymalnych
sposobówiinstrumentówdojściakrajówoniskimpoziomierozwojudopoziomu
rozwiniętejgospodarkirynkowej.Wprocesietymistotnymdylematemjestmożli-
wośćkorzystaniakrajówzacofanychzdoświadczeńgospodarekwysokorozwiniętych
wceluszybszegoosiągnięciawysokiegopoziomurozwojuzmniejszymikosztami
społecznymi,pomimozróżnicowaniadostępnejilościkapitałurzeczowegoiludzkie-
goorazjegojakości.Problemyterozpatrywanewekonomiirozwojugospodarczego
napoziomiemiędzynarodowymmożnaprzenieśćnapoziomregionalny.Stanowito
przedmiotzainteresowańekonomistówregionalnychigeografówekonomicznych
[Churski,2005,s.2-3].
Wnurcieklasycznymekonomiarozwojugospodarczegoopierasięnateoriach
handlumiędzynarodowego,wtymteoriikosztówkomparatywnychorazkoncepcji
konwergencji.Pierwszaznich,częstonazywanarównieżteoriąkorzyścikompara-
tywnych,maswojeźródławpracyD.Ricardoz1815r.(polskojęzycznewydanie
[Ricardo,1957]).StanowionakontynuacjęmyśliA.Smitha,prezentowanychwpracy
AnInquiryintotheNatureandCausesoftheWealthofNations(wydaniepolskoję-
zyczne[Smith,2007]),porządkującejisystematyzującejwiedzędotyczącąrozwoju
przemysłuihandlu.WdzieletymA.Smithwskazywał,żekorzyścizwolnegohandlu
zagranicznegodotycząobustronwymiany.
Podstawowymzałożeniemteoriikosztówkomparatywnychjestporównaniewy-
dajnościikosztówpracymiędzydwomakrajami,stanowiącychczynnikdetermi-
nującyhandelmiędzynimi.Krajezacofanecharakteryzująsięniższymikosztami
pracy.Wkonsekwencjiproduktywnośćpracyikapitałujestwnichwyższa.Poszu-
kiwanietegorodzajukorzyścizwiązanebyłozfaktem,żekrajezacofaneznajdująsię
wbłędnymkręguubóstwa.Niskipoziomproduktunamieszkańcapowodujeniską
skłonnośćdooszczędzaniaiwefekcieniskąpodażkapitałuwarunkowanąwielkością
oszczędnościiinwestycji,cołącznieprowadzidoniskiegotempaprzyrostuproduk-
tunamieszkańca.Krajeteniesąwstanieprzekroczyćtejbarieryimuszą,zgodnie
zkażdąkoncepcjąrozwoju,współpracowaćzkrajamirozwiniętymi.Chodzijednak
oto,abykorzyściztejwspółpracyosiągałyobiestrony.Niestetyzgodniezzasadą
kosztówkomparatywnychkrajzacofanyzyskujecoprawdanawymianiezkrajem
rozwiniętym,alewpadawpułapkęprodukcjimonokulturowej.Prowadzitoczęsto
dorezygnacjizprodukcjidóbrpotrzebnychdlaswoichmieszkańcównakorzyść
produkcjidóbrposzukiwanychprzezmieszkańcówkrajówwysokorozwiniętych
[Landreth,Colander,2005,s.154].Wadąteoriikosztówkomparatywnychjesttakże
jejstatyczność.Ograniczatomożliwośćpełnegowyjaśnieniaprzyczynrozwojugo-
spodarczegoposzczególnychkrajówiregionów[Grosse,2002,s.27].
Praktycznymzastosowaniemkoncepcjikosztówkomparatywnychbyłateoria
rozwojuprzezhandel,którąokreślasięrównieżwliteraturzemianemteoriirozwo-
juegzogenicznego.ZwolennicytejteoriinaczelezF.Benhamem,któryrozwinąłją
wpołowielat50.XXw.,uważali,żeswobodnyhandelmiędzynarodowyzapewni
rozwójzarównokrajówzacofanych,które-pomimoeksportuprzedewszystkim
