Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
MarekAureliusz,Rozmyślania
dedykowałDeofficiissynowiMarkowi.Jeszczepóźniejuważanotekstza
zbiórfragmentówniczymdrugieDiatrybyEpikteta.Wszystkotojednaktyl-
kodomysłybezpoważniejszychpodstaw,októrewtymwypadkutrudno.
Jakikiedyopracowanoiopublikowanozbiórcesarskichzapisków,nie
wiadomo.Niektórzyuważali,żezrobiłtojeszczesamMarekAureliusz,co
wydajesiębardzowątpliwe.PodobniejaksugestiawskazującaChrysero-
sa,cesarskiegowyzwoleńcaikronikarza.Możnajedynieprzypuszczać,że
notatkiMarkaAureliuszazostałyzredagowaneprzezkogośzrodzinylub
poddanych.ByćmożeprzezAleksandra,cesarskiegosekretarzadogreckiej
korespondencji-Rozmyślaniabyłybowiempisanepogrecku.
StarożytnychśladówznajomościczylekturyRozmyślańMarkaAureliu-
szamamyniewiele.Niektórzyznajdująukrytecytatyztegodzieła(ara-
czejtylkopodobieństwastylu)wmowachcesarzaMarka,przytaczanych
przezhistorykówHerodianaiDioKassjusza.Pierwszaznananamwyraźna
wzmiankadotyczącaRozmyślańpojawiłasiędwawiekipośmiercicesarza
MarkawjednejzmówretoraifilozofaTemistiusza(Oratio6,81c),który
wspominaonapomnieniachpisanychprzezMarkaAureliuszadlasamego
siebie.Wzmiankaopubliczniewygłaszanychekshortacjach,które,jakwy-
żejwspomniano,wiązanozRozmyślaniami,pojawiasięuhistorykaSektusa
AureliuszaWiktoraorazwHistoriaeAugustae.Żadnychwyjątkówztego
dziełaniemawautorytatywnymzbiorzewypisówzestarożytnychpisarzy
sporządzonymprzezStobajosa.
WyraźneśladylekturytekstuMarkaAureliuszaznaleźćmożnanatomiast
wXwiekuwBizancjum.Wydanaokoło950rokuwielkabizantyjskaency-
klopedianazywanaKsięgąSudapodajeokołotrzydziestucytatówztegodzie-
łaoraznigdziedotądniespotykanąinformacjęojegopodzialenaXIIksiąg.
WiadomoteżoistnieniukopiinależącejdobiskupaAretasa-ważnejpostaci
bizantyjskiegoodrodzenia,właścicielapokaźnegozbiorurękopisów.Wliście
doDemetriusza,metropolityHeraklei,Aretaspiszeostarej,zniszczonej,
sypiącejsiękopiiRozmyślań,którąprzekazujeDemetriuszowi,kazawszy
uprzedniozrobićdlapotomnościjejnowąkopię.Zachowałosięwielecen-
nychtomówzbibliotekiAretasa,aleowa„nowa”kopiaRozmyślańzaginęła.
DwieściepięćdziesiątlatpóźniejfragmentydziełaMarkaAureliusza
cytowałgramatykTzetzeszKonstantynopola.Około1300rokuhistoryk
NecephorusCallistusodnotował,żeMarekAureliusz„napisałksięgępo-
uczeńdlaswegosyna,pełnąmądrościiżyciowegodoświadczenia”.
NowożytnedziejeRozmyślańzaczynająsięw1559rokuwrazzichpierw-
szymdrukowanymgrecko-łacińskimwydaniemuAndreasaGeslerawZury-
chu.Greckitekst,napodstawierękopisupochodzącegozezbiorówOttona
HeinrichazHeidelbergu,przygotowałdodrukuhumanistaiprzyrodnik
