Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałICuszima-krajobrazpobitwie
23
wmorze15października1904r.,biorąckursnacieśninyduńskie.WskładEskadry
wchodziło7pancerników(wtym5nowych),2krążownikipancernei4pancerno-
pokładowe,8kontrtorpedowców7oraz7jednostekpomocniczych8.Rożestwienski
mógłponadtoliczyćnadodatkowewsparciewpostacikilkuokrętówFlotyBałtyckiej,
którenieosiągnęłyjeszczegotowościoperacyjnejitymczasowopozostaływbazach,
atakżegrupyprzezbrajanychkrążownikówpomocniczych.Jednostkiteplanowano
dołączyćdoEskadryjużpodczaspochodu.Admiralicjarosyjska,pokonsultacjach
zMinisterstwemSprawZagranicznych,niebrałanatomiastpoduwagęewentual-
nościdetaszowanianawodydalekowschodnieokrętówFlotyCzarnomorskiej,gdyż
dokonanietakiegomanewrustrategicznegouniemożliwiałytraktatymiędzynarodo-
we9.DoIIEskadryOceanuSpokojnegomiałdołączyćwtrakciewyprawyjedynieze-
spół7transportowcówpoddowództwemkpt.1.rangiOttoRadłowa,któryzazgodą
władztureckichprzepłynąłcieśninyczarnomorskie10.Kluczowyproblemzaopatry-
waniaokrętówIIEskadrywpaliwowtrakciepochodunaDalekiWschódrozwiąza-
nozawierającumowęnadostawywęglazarmatoremniemieckim–Towarzystwem
Żeglugowym„Hamburg–AmerikaLinie”(HAPAG)11.
PotrwającejzgórąsiedemmiesięcywyprawieIIEskadraOceanuSpokojnego
dotarłanaDalekiWschódiznalazłasięuwejściadoCieśninyKoreańskiej12.
7Wedługobowiązującejwmarynarcerosyjskiejwlatach1892–1907klasyfikacjiokrętów,
wklasiepancernikówwyodrębnionodwiepodklasy:pancernikieskadroweorazpancernikiobrony
wybrzeża;wklasiekrążowników:krążownikiIrangiorazkrążownikiIIrangi.Należyzaznaczyć,
iżklasyfikacjawprowadzonaw1892r.niebyłaskrupulatnieprzestrzegananawetprzezoficjalne
organyadmiralicji.Np.krążownikiIranginazywanotakżekrążownikamipancernymi,zaśkrą-
żownikiIIrangi–pancernopokładowymi.Wklasietorpedowców,dużejednostkiokreślanonazwą
torpedowcóweskadrowychlubkontrtorpedowców.Zob.S.P
.Moisiejew,Spisokkorablejrusskogo
parowogoibronienosnogofłota(s1861po1917g.),Moskwa1948,s.29–30.
8Ibidem,s.54;W.Ju.Gribowski,Rossijskijfłot…,s.114.
9StatusprawnycieśninczarnomorskichregulowałakonwencjawsprawieCieśnindołączona
dotraktatuparyskiegoz30marca1856r.WmyśljejpostanowieńCieśninymiałybyćzamknięte
wokresiepokojudlanietureckichokrętówwojennych.Ustaleniatezostałypotwierdzonewtrakta-
cielondyńskimwsprawieMorzaCzarnegoiDunajuz13marca1871r.orazwtraktacieberlińskim
z13lipca1878r.Zob.L.Gelberg,Prawomiędzynarodoweihistoriadyplomatyczna.Wybórdoku-
mentów,t.I,Warszawa1954,s.58–59,112–113,139.
10W.Ju.Gribowski,Rossijskijfłot…,s.114.
11FormalnąumowęnadostawywęgladlaIIEskadryzawarłydwieprywatnefirmyhandlowe:
niemieckieTowarzystwoŻeglugowe„HAPAG”orazpetersburskafirmahandlowa„S.Wachter&
Co”
.Przykrywkatabyłakonieczna,gdyżdostarczaniepaliwajednejzestronwojującychprzezfir-
mypaństwowestanowiłobynaruszenieneutralnościNiemiec.OnieoficjalnejwspółpracyNiemiec
iRosjipodczaswojnyrosyjsko-japońskiejzob.S.P
.Szyłow,Kajzerowskijwojenno-morskojfłot
iRossija:Otideigiermano-russkogosojuzakkonfrontacyiw1897–1914gg.,Tiumień2004,rozdział
II,passim.
12PrzejścieIIEskadryi1.zespołuIIIEskadryOceanuSpokojnegonaDalekiWschódzostało
szczegółowoprzedstawionewliteraturzeprzedmiotu,m.in.zob.monumentalnąpowieśćpisarza
–marynisty,podoficerażywnościowegopancernikaOrioł,AleksiejaNowikowa-Priboja,Cusima,
t.I–II,Moskwa1994[pierwszaedycjarosyjska–Moskwa1932–1934];F.Tiess,Cuszima.Epopeja
wojnymorskiej,Gdynia2005[reprintwydaniapolskiegoz1938];J.W
.Dyskant,Cuszima…;nowsze
