Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałICuszima-krajobrazpobitwie
21
OstatniąnadziejądlaRosjinaodwrócenielosówwojnybyłoprzeprowadzenie
manewrustrategicznegopolegającegonadetaszowaniueskadryFlotyBałtyckiejna
wodydalekowschodnie.Koncepcjawysłaniaeskadryzrodziłasięwotoczeniucara
wkrótcepowybuchuwojny.Pierwszymkrokiemdojejrealizacjibyłrozkaznomi-
nalnegogłównodowodzącegoRosyjskiejCesarskiejMarynarkiWojennejgienierała-
-admiraławielkiegoksięciaAleksiejaAleksandrowiczaz30kwietnia1904r.,zgod-
niezktórymnaBałtykumiałzostaćsformowanyzwiązekoperacyjno-taktyczny
podnazwąIIEskadryOceanuSpokojnego2.DowódcąEskadrywyznaczonyzostał
kontradm.ZinowijRożestwienski,szefSztabuGłównegoMarynarki.Formowanie
EskadryijejprzygotowaniadowyprawynaDalekiWschódpostępowałybardzo
wolno,gdytymczasemsytuacjamilitarnaRosjiciąglesiępogarszała.10sierpnia
1904r.eskadrabazującawPortArtur,próbującprzełamaćblokadęjapońskąiprze-
drzećsiędoWładywostoku,poniosłaklęskęwbitwienaMorzuŻółtym.Coprawda,
żadenokrętrosyjskiniezatonąłwbitwie,leczspośród19jednostekzaledwie10po-
wróciłodobazy3.
PoważneosłabieniezdolnościoperacyjnychIEskadrypostawiłopodznakiem
zapytaniacelowośćwysłanianawodydalekowschodnieIIEskadry,którapoprze-
mierzeniuponad18tys.milmusiałabypraktyczniebezmożliwościwsparciastawić
czołajapońskiejPołączonejFlocie.Ponieważczasnaglił,carMikołajIIzwołałwdniu
23sierpnia1904r.wPeterhofiepoufnąnaradęzudziałemwielkichksiążątAleksieja
AleksandrowiczaiAleksandraMichajłowicza,tytularnegoministramarynarki
(defactokierownikaresortu)wiceadm.FiodoraAwiełana,szefaSztabuGłównego
MarynarkiWojennejkontradm.Rożestwienskiego,ministrawojnygenerałaWiktora
Sacharowa,ministrasprawzagranicznychWładimiraLamsdorfaiministrafinan-
sówWładimiraKokowcowa.Większośćuczestnikównaradywyraziławątpliwościco
docelowościwysłaniaIIEskadry,wskazującnajejsłabośćorazogromnetrudności
logistycznezwiązanezwyprawąnaantypody.Ministerwojnywypowiedziałsięprze-
ciwkowysłaniuEskadryjesienią,przywołującargument,iżcarskiearmiewalczącena
DalekimWschodziebędąmogłyprzejśćdoofensywynajwcześniejwiosnąprzyszłego
podbanderąśw.Andrzeja.KwestiatazostałaomówionawpracyA.Zbierskiego,M.Cieślaka,
L.Trawickiego,UdziałPolakówwwojnierosyjsko-japońskiejnamorzuwlatach1904–1905,Gdańsk
2000.Analizaróżnorodnychaspektówwojnyrosyjsko-japońskiejstałasiętakżeudziałemhistory-
kówzachodnich.Znowszychopracowańzob.TeRusso-JapaneseWarinGlobalPerspective.World
WarZero,volumeII,editedbyD.Wolf,S.G.Marks,B.W
.Menning,D.Schimmelpenninckvander
Oye,J.W
.SteinbergandShinjiYokote,Series:HistoryofWarfare,nr40,Leiden2007.
2Namocyrozkazugłównodowodzącego,bazującawPortArturiWładywostokuEskadra
OceanuSpokojnegootrzymałanazwęIEskadryOceanuSpokojnego.
3PancernikCesariewicz,kontrtorpedowce–Biezszumnyj,BiezstrasznyjiBiezposzczadnyjzo-
stałyinternowanewniemieckiejbaziemorskiejwTsingtao;krążownikpancernopokładowyAskold
ikontrtorpedowiecGrozowojinternowanowSzanghaju;krążownikpancernopokładowyDianain-
ternowanowefrancuskiejbaziemorskiejwSajgonie;krążownikpancernopokładowyNowikdo-
znałciężkichuszkodzeńiuległsamozatopieniuwrejonieprzylądkaEndum;kontrtorpedowiec
BurnyjwszedłnaskałyprzylądkaSzantunginarozkazdowódcyzostałwysadzonywpowietrze.
Zob.J.W.Dyskant,PortArtur1904…,s.191–195;W.Ju.Gribowski,Rossijskijfłot…,s.106.
