Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CzęśćI.Człowiek
awansosóbpochodzącychznizinspołecznychlAlemożnarównież
wysnućzniejwniosekdotyczącywybitnychzdolnościtkwiących
wrosyjskimludzie,przekonanie,żenieprawdęgłosipowszechna
wliteraturzeopinia,jakobynowoczesnąRosjętworzyligłówniepro-
fesjonaliścisprowadzeniprzezPiotraWielkiegozZachodniejEu-
ropy,leczżejużwpierwszejpołowieXVIIIwlkształtowaćzaczęła
własnątożsamośćwoparciuorodzimekadrylNaogółteżpodkreśla
się,żewmłodościŁomonosowpomagałojcuwpracy,nieunikał
(podobniejakPiotrI)fizycznegotrudul
WedługinnejwersjibiografiimiałbyćŁomonosowsynemzamoż-
negoiprzedsiębiorczegochłopapaństwowego(czernososznogo)
imarynarza,zajmującegosięhandlemrybaminaznaczną,jakna
oweczasy,skalęlTawersja,którawydajesięnajbliższaprawdy,in-
terpretowanamożebyćnakorzyśćzwolennikówkoniecznościpo-
wstaniawRosjiklasyśredniejiudowadnia,żetakiduchwolności
imodeljednostki-selfmademanaobecnybyłwRosjijużwpocząt-
kachXVIIIstulecia,awłaściwiejestwniejobecnynieprzerwanie16l
SamŁomonosownieułatwiałsprawyustaleniaswegopochodzenia,
przedstawiającsięjakosynszlachcica,duchownegolubchłopa-za-
leżnieodokoliczności17l
Trzecia,najbardziejnieprawdopodobna,leczwbrewpozorombardzo
logicznawersjapochodzeniaŁomonosowagłosi,żebyłonnaturalnym
synemPiotraWielkiegolLogicznadlatego,żezjednejstronywyjaśnia
pewnezagadkizwiązanezżyciemŁomonosowa,októrychmowa-
dzieniżejlZdrugiejzaśstrony,dziękitejwersjiścisłyzwiązek,wjakim
najczęściejprzedstawiasiężyciorysyidokonaniadwóchwybitnych
RosjanXVIIIstulecia,PiotraWielkiegoiMichaiłaŁomonosowa,staje
sięjeszcześciślejszyitworzykonstrukcjęwłaściwąlegendomimitoml
Jaksięprzekonamy,samŁomonosowprzyznawał,żeimperatorPiotr
Wielkistanowidlaniegowzorzeciinspirację,alicznegronopóźniej-
szychkomentatorówjegożyciaitwórczościdostrzegałoparalelizmtak
16JakpisałJlPlechanow:nbył(ł)chłopemzArchangielska,pomorem,
którynieznosiłnigdyłańcuchapańszczyźnianejniewoli”[w:]Soczinienija,tl21,
redlGlRiazanow,MoskwaLeningrad1925,sl141l
17IlReyfman,VasiliiTrediakovsky…,sl52l