Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Początki
35
takżezbogactwnaturalnych13,orazstałaobecnośćwielucudzo-
ziemców,czyniłyrejonyMorzaBiałegobardziejotwartyminaobce
kulturyiobyczajelNienależyrównieżzapominaćokulturotwórczej
rolipołożonychtammonastyrów-jużwXVIIwlpowstaławnich
pierwszadrukarnia,szkołacerkiewna,centrumpisaniaikonlByłato
teżkraina,która,oddzielonalasamiibagnamiodcentralnejRosji,
niezaznałanigdymongolskiegopodbojuiokupacjilNiebezzna-
czeniadladalszejbiografiiŁomonosowapozostawałowięcmiejsce
jegonarodziniczęstopodkreślasięwliteraturze,żejegoosobowość
ukształtowanazostałanawolnejziemi,wśródludzisilnychiprzed-
siębiorczych,wznaczniejmierzepiśmiennychilepiejwykształco-
nychodmieszkańcówinnychrejonówRosji14l
WwypadkuMichaiłaŁomonosowaniedziwifakt,żewliteraturze
napotkaćmożemykilkawersjidotyczącychjegonarodzinlJestto
pierwszyzdowodównamitologizacjęjegoosoby,jakiejdokony-
wanoprzezwiekilTakwięcwedługniektórychopracowańmiałbyć
Łomonosowjakobysynemubogiegorybaka,pochodzącymzwioski
usytuowanejnakrańcachimperium15lTawersjamożesłużyćprze-
konywaniuodbiorcydoconajmniejdwóchróżnychinterpretacji
życiorysuŁomonosowalZjednejstronydowodzićmoże,żeosiem-
nastowiecznaRosjabyłakrajem,wktórymistniaładużamobilność
społeczna,nieistniałysilnebarieryspołeczneuniemożliwiające
13nNatychwybrzeżachgnieździłosięmnóstwoptactwaidzikiegozwierza,jak
soboli,bobrów,gronostai,białychniedźwiedziitdl,oprócztegofoki,takżewielo-
ryby,naktórychpolowaniestałosięzczasemwtychstronachjednąznajważniej-
szychgałęzirybołówstwaiżeglugiAnglikówlPrzyujściuPeczorybyłnawetgródek,
amieszkańcykupowalifutraodSamojedów-alewątpliwe,czyAnglicymogliko-
rzystaćzhandlubezpośredniegowstronachtakodległychlMusielichybapoprze-
stawaćnafutrachdowożonychdoChołmogórzPeczory,Pieczengi,Lampozii(8
wiorstodMezenia)iPustozierkalTamkupowanotran,sólirybęsoloną,wzamian
zasukno,ołów,miedź,orazinnetowary”,AlSzelągowski,Zdziejówwspółzawod-
nictwa…,sl193l
14AlVucinich,ScienceinRussiancultureahistoryto1860,Stanford1963,sl106;
BlNlMenszutkin,ŻyznieopisanieMichaiłaWasilewiczaŁomonosowa,Moskwa-Le-
ningrad1947,sl9l
15Tawersjapojawiasięwlicznychopracowaniach,szczególniewwydawnic-
twachzczasówkomunistycznychlWliteraturzepolskiejzoblLlBazylow,Historia
nowożytnejkulturyrosyjskiej,Warszawa1986,sl19l
