Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OJUBILACIE
11
opublikowanaw1996rokuwWydawnictwieUniwersytetuGdańskie-
gorozprawahabilitacyjnanNowaproza”WarłamaSzałamowa.Problemy
wypowiedziartystycznej.OtoczonelegendąpisarstwoSzałamowa,przede
wszystkimjegoOpowiadaniakołymskie,torowałosobiewówczasdrogędo
czytelnika.Wagatematuukierunkowałajegooglądjakoprzedewszystkim
świadectwaoimperiumłagrowym.NowatorstwosztukipisarskiejSza-
łamowawprawdziedostrzegano,pozostawałoonojednaknamarginesie
głównegonurtudociekańbadaczy.AutorOpowiadańkołymskichchciałbyć
wszakżeniejedynieŚwiadkiem,leczŚwiadkiem-Artystą,którynietylko
przekazujetreśćdoświadczeniaznpoza-człowieczeństwa”,jakjenazwał,
alektórytworzynowyjęzykdlatego,cojeszczenieopisane,coumykana-
zywaniu,coniemieścisięwopowieści.Językopisunzwnętrzatraumy”.
Prof.Apanowicz,znowujakopierwszy,podjąłzadanieodczytaniatego
języka,awięcskonstruowaniamodelupoetyckiego,czy–mówiącinaczej–
strukturyimmanentnejnnowejprozy”.Opisałjejskładniki,rodzajewiążą-
cychjezależności,hierarchię,zasadęintegrującą.Odkryłnowe,szałamo-
wowskiesposobykonstruowaniatekstuoświecieumarłychinoweformy
komunikacjizczytelnikiem.
Autormonografiisytuujenadtobadanedziełowewolucyjnymprocesie
literackim,diachronii,przyczymobszarodniesieńjesttubardzorozległy:od
romantyzmupoprzezmodernizm,awangardępofrancuskąnnowąpowieść”.
Tendialogztradycją,polemikapisarzazjejskładnikamiiichinterioryza-
cja,przebadaneskrupulatnie,wyczerpującomająwielkąwartośćpoznawczą
ipoświadczajągłębokąsamoświadomośćautoraOpowiadańkołymskich.Po-
dobnąfunkcję–dookreśleniawizerunkuSzałamowa-artysty–pełniązebra-
neizinterpretowanewypowiedziocharakterzemetaliterackim.
Pionierska,odkrywcza,ogromniewartościowamonografiaProfesora
oSzałamowiewywołałazrozumiałezainteresowanie.Wobecszybkiegowy-
czerpanianakładuwkrótcezostaławznowionaorazuhonorowanaNagro-
dąLiterackąWojewodyGdańskiego,jakojedynazresztąwhistoriitejna-
grodyksiążkarusycystyczna.
Kolejnymosiągnięciemnaukowymprof.ApanowiczajestpracaOбра-
зыРоссиииЕвропывпрозеидневникахМихаилаПришвина,opubli-
kowanaw2002rokuwjęzykurosyjskim,cowydatnierozszerzyłokrągjej
odbiorców.PowstałaonawramachrealizacjiprojektubadawczegoRosja
iEuropauproguXXIwieku,wykonywanegowlatach1999–2001przez
uczonychzRosji,Polski,Czechiinnychkrajównabazieprogramunauko-
wegoResearchSupportScheme.
AutorpowracadoobejmującejpółwieczetwórczościPriszwina,skupia-
jącsiętymrazemnajejwarstwieideowo-filozoficznej.Wykazuje,żetytuło-
waopozycjapojawiasięjużwnajwcześniejszychutworachinapierwszych
stronicachzapisówdziennikowychiabsorbujepisarzadokońcażycia.
