Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
Rozdziałi
zwierzchnikowi,Gorbaczowmiałprzekonaćsiękilkalatpóźniejwczasienieudanego
puczusierpniowegow1991r.Wtenotosposóbwkręgunajbliższychwspółpracowni-
kówGorbaczowa,członkównowegoBiuraPolitycznego,jakopierwsiznaleźlisię:Jegor
Ligaczow-IIsekretarzKCKPZS;NikołajRyżkow-mianowanynastanowiskopremiera
wmiejsceNikołajaTichonowa;AndriejGromyko-mianowanyprzewodniczącym
PrezydiumRadyNajwyższejZSRS;EduardSzewardnadze-zastąpiłnastanowisku
ministrasprawzagranicznychGromykę(po28latach);WiktorCzebrikow-szefKGB
dopaździernika1988r.;WitalijWorotnikow-premierRFSRS;LewZajkow-sekretarz
KCds.przemysłuobronnegoimaszynowego;DinmuchamedKunajew-Isekretarz
KPKazachstanu;WładimirSzczerbicki-IsekretarzKPUkrainy;GejdarAliRza
OgłyAlijew-IsekretarzKPAzerbejdżanu;MichaiłSołomiencow-przewodniczący
KomisjiKontroliPartyjnej;BorysJelcyn-zastępcaczłonkaBiuraPolitycznego,szef
moskiewskiejorganizacjipartyjnejodpaździernika1987r.;AleksandrJakowlew-
sekretarzKCds.ideologiiipropagandy;DmitrijJazow-mianowanywmaju1987r.
ministremobronywmiejscemarszałkaSiergiejaSokołowa.Nowiwspółpracownicy
sekretarzageneralnegożywilinadzieję-jakpokreślaArchieBrown-nazmianępo-
koleniowąoraznanoweidee90.
UzyskaniepoparciaodczłonkównowegoBPKPZSumożliwiłoGorbaczowowi
ogłoszenieprojektuzmian,którebyłyprzeprowadzonepodhasłami:przebudowy,jaw-
ności,przyspieszeniainowegomyślenia.Oznaczałoto,iżrównolegledotransformacji
ustrojowej,rozpoczętejjużw1987r.,zachodziłyzmianywsferzeekonomicznej(powol-
neprzechodzenieodsystemuscentralizowanejgospodarkinakazowo-rozdzielczejdo
gospodarkirynkowej).Hasłagłoszoneprzezówczesnychdecydentówniepozostawały
bezwpływunastrukturęspołeczną.Zapoczątkowałyoneprocesprzekształcaniasię
zatomizowanegoizunifikowanegodotądspołeczeństwasowieckiegowspołeczeństwo
zintegrowaneipluralistyczne.Ostatnimogniwemprocesuzmianysystemowejbyła
tranzycjanarodowa,związanazdążeniamiwielunarodówwchodzącychwskład
ZSRSdotworzeniawłasnychpaństw
91
.Całośćpolitykiwewnętrznejzostałajednak
podporządkowanaodbudowiemocarstwowejpozycjiZwiązkuSowieckiegonaarenie
międzynarodowej,któregoautorytetzostałmocnonadwątlonynaskutekzacofania
gospodarczegowporównaniudogospodarkiStanówZjednoczonychorazkrajów
EuropyZachodniej.Dodatkowosytuacjęgeopolitycznąpaństwasowieckiegoutrud-
niałaprzyjętaprzezUSAstrategianodpychania”wpływównimperiumzła”iudzielanie
wsparciadlaopozycjiantysystemowychwkrajachblokukomunistycznego.
***
Systemadministracjipaństwowejobejmowałswymzasięgiemcałokształtnajwyż-
szychiterenowychprzedstawicielskichorazwykonawczo-zarządzającychorganów
90A.Brown,TheGorbachevFactor,Oxford1996,s.78.
91M.Cichosz,op.cit.,s.58.
