Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksandraKrukowska
DariuszKosińskiwwieluswoichpublikacjach49wykazał,żenkultura,anawet
szerzejtożsamośćpolska-macharakterwybitniedramatyczno-przedstawienio-
wy,czegodowodzizarównosposóbistnieniawydarzeńhistorycznych,praktyka
politycznaczydominująceformyreligijności”50.Źródłategostanurzeczyleżą-
oczywiście-m.in.wXIXwieku.Polacypozbawienistrukturpaństwowychispo-
łecznychmielitylkojęzykjakosystemstrukturznaczących.Wczasiekiedyinne
państwazachodnioeuropejskiebudowałyswojenacjonalizmy,Polacy,pozbawie-
nitejmożliwości,polskośćmusieliodgrywać,odtwarzaćwielokrotnieitymsa-
mymjąpotwierdzać.Jeślifuzjęsłowaikomunikatuuznamyzapodstawękultu-
ry,tołatwiejbędzienamuznać,żePolskajestspektaklem.
Wzorcedlapolskichdramatówiprzedstawień51stworzyłprzedewszystkim
AdamMickiewiczwIIIcz.Dziadów,wktórejukazałzbawczysensofiaryzżycia.
Tenwłaśniescenariusz,ześmierciąwroligłównejjakonośnymelementemdra-
maturgicznym,byłrealizowanywkolejnychtragicznychdoświadczeniachPo-
lakówwfunkcjirytuałuofiarnego,potwierdzającegometafizycznąsiłęnarodu
orazjegoodrębność52.Ówpatriotycznyteatrprzeniknąłwewszystkiebezmała
sferyżyciazbiorowego,służącprzedewszystkimzakonspirowanejkomunikacji,
wspólnotowemuporozumieniuponadgłowamizaborcówcodoformyicodo
istoty.Aistotnebyłowówczasodnaleźćznakizbiorowejidentyfikacjiwspołecz-
nościpodzielonejpomiędzytrzyróżnesystemyspołeczno-polityczno-ekono-
miczne.Warszawskiemanifestacjepatriotyczneprzedpowstaniemstyczniowym,
obchodyważnychnarodowychrocznic,publicznewykonaniapieśni(m.in.Boże,
cośPolskę…zezmienionymwersem:nojczyznę,wolnośćracznamwrócić,Pa-
nie),atakżerówniespektakularnedziałaniapodejmowanewedługtajnegokodu
umowyspołecznej:czylizakładaniestrojużałobnego,wygaszanieświatełwmie-
ścielubprzeciwnie-iluminowanieWarszawy,bojkotowanieoficjalnychświąt
49D.Kosiński,Teatrapolskie.Historie,Warszawa2010;idem,Teatrapolskie.Rokkatastrofy,Warsza-
wa-Kraków2013.
50D.Kosiński,„Szlikrzycząc:Polska,Polska!”,nKontekst
y.PolskaSztukaLudowa”2011,nr1,s.128.
51TędiadęD.Kosińskiwyjaśniajakoproceszjednejstronyporządkującyegzystencjęzarównojed-
nostkową,jakizbiorową,wedługokreślonegowzoru(byłabytowięcegzystencjazdramatyzowa-
na),zdrugiejzaś,jednocześnie,wystawiającytęegzystencjędopotencjalnegooglądu(przedsta-
wiona-sobieiinnym).Por.D.Kosiński,„Szlikrzycząc:Polska,Polska!”…,s.128.
52Ibidem,s.130.
22
