Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksandraKrukowska
Takrekonstruowanyhabitusjestzatempustymmiejscempolskiegodyskur-
su,świetniepoddającymsiępraktykomfantazmatycznym31-owymwyobrażo-
nymscenariuszomduchowejwielkościPolaków,zrozpisanymirolamiChrystusa
iWinkelriedanarodóworazsłowiańskąnprawdziwą”duszą.Rozmiarstratywyty-
czazakresnostalgii32,acyrkularnyruchnostalgicznegopowrotudowyidealizo-
wanego,boutraconegoobiektu(jakimmogąbyćnp.przeszłość,wolność,wiara
wmetafizycznąimoralnąsiłęnarodu)redystrybuujewciążnowelstarefantazma-
ty.Repetycjęnostalgicznejtęsknotyobserwujemywspółcześniewowejspopu-
laryzowanejformieromantycznegopatriotyzmu,takchętniemanifestowanego
nietylkonaulicach.Poruszaniesiępodmiotuwsferzeżyciapublicznegowedług
skryptówfantazmatycznychkompensujeistotnąpotrzebęzaspokojeniapoczucia
wartości,wspólnoty,zniwelowaniakompleksów,zabalsamowaniarozdrapywanej
rany.Tenrodzajterapiiwieluwciążwydajesięnajskuteczniejszy.
Byłbywięcromantyzmnnie-umarły”
,fantomowy33,bofunkcjonującynapo-
ziomiereprezentacjipsychicznej,awodpowiednichmomentachiokoliczno-
ściachżyciaspołecznegoprzywoływanyiuruchamiany.Metaforąnnie-umarłego”
posługujesięJ.SowazaSlavojemŽižkiemwinterpretacjimechanizmuprzymu-
supowtarzaniatychsamychschematów34.WedługZygmuntaFreudazaówprzy-
musodpowiedzialnyjesttzw.popędśmierci,którynieustanniepowracadontego
samego”wprzeciwieństwiedopopędupragnienia,któryposzukujewciążnowe-
goobiektu,bontoniejesttym”35.Mamytudoczynieniazdziwnymżyciem,nie
dośćumarłym,trwającympo-mimośmierci,niewyczerpanyminiespożytym,
bytującymmocąnadmiarurozkoszy,którywwykładniS.Žižka:n«przylgnął»
doczegoś-jakiegośzachowania,stanu,obiektu”36.Jakąwięcrozkoszgwaran-
tujePolakomromantyczno-symbolicznyparadygmatijegoniegasnąceżyciepo
31Por.M.Janion,Projektkr
ytykifantazmatycznej.Szkiceoegzystencjachludziiduchów,Warszawa
1991.
32Inspirującopisałot
ymJanSowa,nakreślającdiagrampętlistratyinostalgiiwoparciuokoncep-
cjeJacquesaLacana.Por.idem,Fantomoweciałokróla…,s.413in.
33OdnoszęsiętuoczywiściedokoncepcjifantomowegociałakrólazksiążkiJanaSow
y.
34Ibidem,s.392in.
35Ibidem,s.393.
36Podajęza:J.Sowa,Fantomoweciałokróla…,s.393.
18
