Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
74
Antropopresjaśrodowiskowo-przyrodniczaodzaraniadziejów-początkirolnictwa
napółnocypoPirenejenapołudniu(Rzepecki2011).Grobowiectegotypuonazwie
LaMottedesJustices(datowanynalata5340-4171p.n.e.)znajdujesięwThou-
ars(regionPoitou-Charentes).Jegowymiary(długość174m,szerokość16-18m,
wysokość1,5m)sprawiają,żejesttonajdłuższynasyptegotypuweFrancjiije-
denznajwiększychwEuropie.Kamienno-ziemnynasypgrobowcaotoczonybył
suchymmurem,zbudowanymzdrobnopołupanychpłytekkamiennych,irowem.
Choćróżnegorodzajuobiektymegalitycznewystępująwzasadzienacałymtery-
toriumFrancji,toniewątpliwienajwiększeichzagęszczenieprzypadanaBretanię.
Jaksięniekiedyocenia,naterenieBretaniiznajdowałosięniegdyśszacunkowo
5000samychtylkomenhirów32,któreprzeztysiącelatswejobecnościstałysię
nieodłącznymelementemtutejszegokrajobrazuielementemlicznychlegend.Przy-
kłademmożebyćmiędzyinnymiKamieńCudulubWielkiKamień(MenMarzlub
MenBras),znajdującysięnapółnocodBrignogan-Plage(regionBretania).Jego
wymiary-wysokość8,5m,szerokość3m,grubość1,5miwagaokoło80t-czy-
niągoczwartymcodowielkościstojącymmenhiremnaterenieFrancji.Jużwcza-
sachchrześcijańskichdodanonajegowierzchołkukrzyżipowiązanoznimlegendę
ośw.Aurelim(Krzak1994).JeszczewyższyjestKerloas,zwanytakżeLokournon,
stojącywodległościponad3,5kmodcentrumPlouarzel(regionBretania);jego
wysokośćwynosząca9,5m(pierwotnie,zanimpiorunodtrąciłwierzchołek,byłoto
około12m)powoduje,żejestonuznawanyzanajwyższystojącymenhirnaświecie.
Jegoobwódnapoziomiegruntuwynosi6,2m,awagęszacujesięnaokoło150t.
Zostałonprzetransportowanyzodległościconajmniej2,5kmitotrasąprowadzącą
wwiększościpodgórę.Metrnadziemiąznajdująsięnanim2wypukłościwielkości
30cmwkształciekobiecychpiersi,coświadczyozwiązkachmenhiruzkultem
płodności33.LicznesąmenhirywokolicyMessac(regionBretania);naprzykład
wLangon,wmiejscuzwanymMoulin,znajdujesięgrupa37głazównazywanych,
zgodniezmiejscowąlegendą-LesDemoiselles(Dziewczęta).Menhiryspotykane
sątakżewinnychregionachFrancji,alenigdzieniesątakliczne,anitakwysokie,
jakwBretanii.
Tegotypukamiennemonumentyustawianeprzezludnośćneolitycznąsązna-
nerównieżpozaFrancją.NajwiększymmenhiremWaloniijestPierreBrunehaut
znajdującysięwpobliżuwsiBrunehaut(regionWalonia,Belgia).Totrapezowata
płytapiaskowcaowysokości3,5modstronypołudniowejdo4,25modstrony
północnej(łączniezczęściąpodziemnąokoło5,9m),omaksymalnejgrubości60
cmiwadzeszacowanejnaokoło23-25t,wyraźniewidocznawrówninnymkrajo-
brazie.Napołudnieodniegoznalezionowieleneolitycznychnarzędziwykonanych
32Menhirybretońskie-pionowoustawionegłazykuczcizmarłych.Pochodzągłówniezneolituiwystę-
pująnajliczniejwEuropie,aichwysokośćwynosi4-6m(MałaencyklopediapowszechnaPWN1987).
33Przezwiekiprzychodziłydoniegoniepłodnekobietyorazmłodemałżeństwa,chcącedoczekaćsię
potomstwapłcimęskiej-zabiegpolegałprzedewszystkimnapocieraniunarządówpłciowychokamiennewypu-
kłościmenhiru(Krzak1994).
