Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Antropopresjaśrodowiskowo-przyrodniczaodzaraniadziejów-początkirolnictwa
(Badenia-Wirtembergia,Niemcy),któryskładasięzkilkupowstałychwróżnym
czasieczęści,obejmującychłącznielataokoło4000-850p.n.e.(Chowaniec2010).
Nalataokoło3770-3200p.n.e.datowanajestosadapalafitowawMondsee,poło-
żonanadbrzegiemjezioraotejsamejnazwienaterenieDolnejAustrii.Neolityczną
społecznośćtuzamieszkującąnazwanokulturąMondsee,choćwłaściwiebyłato
częśćkulturypucharówlejkowatych,wszaknarzędziakamienne,takiejakróżne
typysiekiero-młotów(naprzykładtoporyoguzikowatymobuchu),sąwzasadzie
identycznewobutychugrupowaniach.DopodstawowychzajęćludnościMondsee
należałahodowlaniskorosłegobydłaiświńorazuprawapszenicyijęczmienia,
atakżelnuimaku.Ponadtozajmowanosięeksploatacjąpobliskichzłóżrudmiedzi,
zktóregotosurowcawyrabianopłaskiesiekiery,szydłailiczneozdoby,zapocząt-
kowującwtensposóbtrwającąprzeztysiącleciatradycjęzajęćgórniczo-hutniczych
natymterenie(Jażdżewski1981).
Zomawianymtualpejskimneolitycznymzespołemkulturowymwiążesię
sensacyjneznalezisko-przypadkoweodkryciew1991r.wAlpachÖtztalskich,
przygranicywłosko-austriackiej,wrejonieHauslabjoch,nawysokości3200m
n.p.m.(prowincjaBolzano),mumiilodowejczłowieka,nazwanegoÖtzi.Zwło-
ki,dobrzezachowanewrazzubraniemicałymwyposażeniem,należałydookoło
czterdziestopięcioletniegomężczyzny,owzrościeokoło159cmiwadzeokoło50
kg.Jegoubranieskładałosięzprzepaskibiodrowejpodtrzymującejdługienoga-
wicezkoziejskóryidługiejkoszuliztegosamegosurowca.Nanogachmiałbuty
zpodeszwązeskóryniedźwiedzia,nagłowieczapkęzfutrategozwierzęcia,ana
ramionachpelerynęztraw.Jegowyposażenieskładałosięponadtozkrzemiennego
sztyletu(długości13cm)zdrewnianąrękojeściąipochwą,cisowegołuku(długości
1,8m)iskórzanegokołczanuz2strzałamizkrzemiennymigrocikamiumocowany-
midziegciemilotkamiorazkilkomanieuzbrojonymijeszczedrzewcami,miedzia-
nejsiekieryzcisowymstyliskiem(długości60cm),kilkuwiórkówkrzemiennych,
drapacza,przekłuwacza,retuszerazporożajeleniawoprawcezdrewnalipowego,
2krążkówzhubybrzozowejnawleczonychnarzemień(dotamowaniakrwi?),po-
jemnikazkorybrzozowejzzawiniętymwliścieklonużaremdorozpalaniaognia
orazniewielkiejilościżywnościwpostaciowocówśliwy,tarninyisuszonegomięsa,
zapewnekoziorożca.
Datyradiowęgloweustalająmomentśmiercimężczyznynalataokoło3350-
3100p.n.e.,aznalezioneprzynimziarnapyłkówroślinsugerują,żestałosięto
wiosną.Analizychemicznekościizębówwykazały,żeokresdojrzewaniaspędziłna
północnywschódodBolzano,adorosłośćwpobliżumiejscaśmierci-wdolinieVal
Venosta,awięcnajprawdopodobniejbyłzwiązanyztamtejsząkulturąRemedello.
CiałoÖtziegopokrytebyłotatuażami(leczniczymi,szamańskimi?),aanalizajego
włosówwskazuje,żemógłmiećkontaktzrudamimiedzi.Zmarłzapewnewskutek
postrzałuzłuku,gdyżwjegoklatcepiersiowejznalezionokrzemiennygrotstrzały
(Kozłowski1999;Sałaciński1999;Kaczanowska,Kozłowski2005).
71
