Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
72
Antropopresjaśrodowiskowo-przyrodniczaodzaraniadziejów-początkirolnictwa
InnecharakterystycznezjawiskowAlpachtotysią-
cerytównaskalnychistniejącychnastokachgór.Obecnie
znanychjestjużkilkasettakichmiejsc.Stanowiskazpe-
troglifamirozciągająsięmiędzyTyrolemaDolnąAustrią,
jednakponad90%wszystkichwystępujewPółnocnych
AlpachWapiennych,naterenieaustriackichlandówSalz-
Rycina4.40.Petroglifprzed-
burga,GórnejAustriiiStyrii.PrzyczymstokiMontBego
stawiającyczarownika
iValCamonicatoprzykładynajliczniejszychskupisk
sztukinaskalnejwAlpach,alepozanimiistniejeszereg
rozproszonychstanowisk.
NastokachMontBegonależącychdoParkuNaro-
dowegoMercantourkołoTende(regionProwansja-Alpy-
LazuroweWybrzeże,Francja),nawysokości2000-2800
mn.p.m.,odkrytonapowierzchni14km24106skał,gdzie
Rycina4.41.Petroglif
zainwentaryzowanoponad35tys.wymłotkowanychna
przedstawiającyzaprzęg
wygładzonejprzezlodowcepowierzchniskalnejróżnych
wołów
wyobrażeńiprzedstawieńnaskalnych.Większośćpetro-
glifówpowstaławepocebrązu,alenajstarszesięgająneo-
litu,wtymmiędzyinnymiteprzedstawiająceczarownika(ryc.
4.40),zaprzęgwołów(ryc.4.41),narzędzia-naczelnika-pajaca
(ryc.4.42)(Rozwadowski2009).
Innymregionemalpejskim,wktórymzanotowanoogrom-
nąliczbęprzejawówsztukinaskalnej,jestValCamonica,dolina
wAlpachLombardzkich(regionLombardia,Włochy),zcha-
rakterystycznieukształtowanymiprzezlodowcekrajobrazami
Rycina4.42.Petro-
górnegobiegurzekiOglio,napółnocodjezioraIseo.Wszystkie
glifprzedstawiający
petroglifysąwykute(wymłotkowane)nagładkiejpowierzchni
narzędzia-naczel-
nika-pajaca
piaskowcówwypolerowanychprzezlodowce.Zdobieniawystę-
pująnaodcinkuokoło40km,wdolnejpartiiśrodkowejczęści
doliny,międzyszczytamiConcarenaiPizzoBadileCamuno.Znanychjest75stano-
wiskzesztukąnaskalną,naktórychnaliczonołącznieokoło200tys.rytów.Najstar-
szepochodzązokresupaleolituisątonielicznewizerunkiłosiijeleni.Natomiast
dlaneolitu(lata3400/3300-2900p.n.e.)charakterystycznesąmotywytopograficzne
ispirale(naprzykładstanowiskaLuine,Paspardo,Vite),zaśnaokreseneolitu(kul-
turaRemedello,lata3000-2500/2400p.n.e.ikulturapucharówdzwonowatych,lata
2500/2400-2200p.n.e.)datowanesąwizerunkitrójkątnychsztyletówzrękojeściami
zakończonymipółksiężycowato,ludzi(naprzykładtańczącymężczyźniikobiety)
oliniowychlubtrójkątnychkorpusach,jeleniiświń,scenyorkiwołami,broni(to-
pory)orazsymbolisłońca(naprzykładstanowiskaBorno,Ossimo,Darfo,Foppe
diNadro,Cemmo,Paspardo).Zepokibrązupochodząwyobrażeniabroniinarzę-
dzi,orantówzrękamiinogamiułożonymiwkształcieliteryUlubL,jednak80%
