Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
70
Antropopresjaśrodowiskowo-przyrodniczaodzaraniadziejów-początkirolnictwa
kierunkachwykopywanoniewielkie,do2,5mdługości,nisze(kopalnieniszowe).
Wraziedalszegopogłębianianisz,nawetdo8m,pozostawianoprzypodszybiudla
bezpieczeństwanaturalnefilarywzmacniającestropy(kopalniefilarowo-komorowe).
Wwynikuwzrostuzapotrzebowanianatenkrzemieńdoszłodorozwoju
prawdziwegogórnictwapodziemnego.Poniżejgłębokości7mniespękanaskała
wapiennaniegroziłajużzawaleniemstropu,wobecczegoeksploatacjęprowadzono
przypomocyszerokichprzodkówwachlarzowategokształtu.Pozakończeniuprac
powstałewielkiekomorywypełnianopodstropgruzemzinnychwyrobisk(kopalnie
komorowe).Odchodzącepromieniścieoddnaszybuchodnikiośrednicy0,55-1
mosiągałydługośćdo20m.Górnicypracowaliwnichwbardzotrudnychwarun-
kach,wpozycjisiedzącej,klęczącejlubpółleżącej,wprawiestałejtemperaturze
około5-9°C.NeolitycznigórnicyzKrzemionekszukalipomocywtejtrudnejpracy
usiłnadprzyrodzonych,czegodowodemsą-odkrywanenaociosach,filarachipły-
tachwapiennych-wykonywanewęglemrysunkiludzkichstópalbogłowyirogów
byka.Najbardziejdobitnymiprzemawiającymdowyobraźnijestprzedstawienie
figuralnezjednegozfilarówkomoryszybu(Balcer,Kowalski1978;Bąbel1984;
2003;Krzak1960).Ukazujeonopostaćludzką,oranta,orozłożonychwgeście
modlitewnymrękach,stojącąprzedstołemlubołtarzem,alboalternatywnietakzwa-
nąBoginię-Matkęsiedzącąnamałymstołku/tronie(Bąbel2003;Gąssowski1975;
Żurowski1961;1962).
Ludnośćneolituzajmującadolinyalpejskiezakładałacharakterystyczneosa-
dypalafitowe,lokalizowanenatereniepodmokłym,najczęściejnadbrzegamijezior.
Zregułykilka,kilkanaściebudynkówustawianonajednejplatformie,wspartejna
setkachsłupówwbijanychgłębokowdnojezioraczyewentualniewosadytorfu
wstrefieprzybrzeżnej.Natakiejwspólnejplatformiewznoszononastępniedomy
wkonstrukcjizrębowej(Kaczanowska,Kozłowski2005).Takalokalizacjaosad
sprzyjaładoskonałemuzakonserwowaniuwszelakichwyrobówwykonanychzsu-
rowcóworganicznych,wtymszczątkówroślinnychizwierzęcych.Nauwagęzasłu-
gująszwajcarskieharpuny(długości15-20cm)zporożajelenia(ryc.4.39),pocho-
dzącezosadpalafitowychwBurgäschi(kantonBerno).
Osadypodobnegotypuzamieszkiwaliprzedstawi-
cielewieluinnychugrupowańneolitycznychzterenuAlp.
Naterenieliczącegookoło45km2basenujezioraFeder-
see(Badenia-Wirtembergia,Niemcy),obecniewwięk-
szościwypełnionegoprzezosadybiogeniczne,znaleziono
świetniezachowanewtorfowymśrodowiskupozostało-
ścikilkunawodnychosadpalafitowychzokresuneolitu.
Najstarszesąjednakpozostałościobozowiskapaleolitycz-
negosprzed14tys.lat,apierwszymstanowiskiemneoli-
Rycina4.39.Harpunyzporo-
tycznymwzniesionymwtymrejoniebyłaosadawHoch-
żajelenia
moor.PodobnyjestkompleksnadJezioremBodeńskim
