Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2
Jakuregulowanoproblem
reparacjiodNiemiec?
2i1iUwagiwstępne
Czybyłykiedyśsprawiedliwierozliczonewojny?Pytaniewydajesię
retoryczne,bowiemtrudnorozliczyćcierpienia,poniżenieiśmierć.Powo-
jennerachunkimajązazwyczajcharakterryczałtowyimiędzypaństwowy,
pozostawiająctylkoniewielkączęśćroszczeńindywidualnemutraktowaniu.
Niejestteżtak,byszkodydałosięnaprawićwcałości,ponieważzreguły
niestarczyłobynatopracynastępnegopokolenia.Wydajesię,żerozlicze-
nieinaprawieniestratmusiwgruncierzeczyuwzględniać(gospodarczo
ipolitycznie)dwawarunki:rozsądkuisprawiedliwości.
Cosiętyczyokresupierwszejwojnyświatowej,wysokośćirodzajświad-
czeńreparacyjnychNiemiec(pozapewnymiwyjątkami)niezostałaokreślona
wTraktaciewersalskimwprost,leczpowierzonotozadaniespecjalnejalianc-
kiejkomisjireparacyjnej(bezudziałuNiemiec,jednakzprawemwysłuchania
stronyniemieckiej),któraustaliłajew1921r.Byłytoświadczeniazarówno
wpieniądzu,jakiwnaturzeorazrestytucje.PonadtoNiemcyzrzekłysię
wimieniuwłasnymiichobywateliróżnychprawmajątkowychlubrosz-
czeńztytułukonfiskatyprywatnegolubpublicznegomajątkuniemieckiego
zagranicą,wtymzamorskichkoloniiNiemiec33.
Nahistorięświadczeńreparacyjnychpopierwszejwojnieświatowej
składająsięliczneopóźnieniaspłatorazwymuszoneredukcje(np.plan
Dawesa,planYounga).Wrezultacierzeczywistereparacjenigdynieosią-
gnęłypułapuwyznaczonegoprzezalianckąkomisjęreparacyjną,mimoże
kierowałasięonamożliwościamipłatniczymiNiemiec,anieogólnąwyso-
33
Np.częśćIVTraktatuwersalskiego.
