Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
RELACJEPAŃSTWOKOŚCIÓŁWUSA
Politykafaith-basedinitiativeszostałasformułowanawkontekściesporówdotyczą-
cychrolireligiiwżyciupublicznymUSA.Najważniejszymaspektemtychżesporów
jestdebatanatematinterpretacjiklauzulIPoprawkidoKonstytucjiUSA.Ztegopo-
wodurozdziałIpoświęconyjestnietylkoanalizierozwiązańprawnychdotyczących
rozdziałupaństwaodKościoła,leczrównieżsporomwokółichinterpretacji.Ważne
jestteżprzedstawienieuczestnikówtegosporu,azwłaszczaruchutakzwanejprawi-
cyreligijnej,którejdziałalnośćnierozerwalniełączysięzwprowadzeniempolityki
faith-basedintitiatives.
1.RELACJEPAŃSTWOKOŚCIÓŁWKOLONIACH
AMERYKAŃSKICH1
Jakwiadomo,kolonizacjęAmerykirozpoczęliwXVIwiekuosadnicyprzybywający
główniezHiszpanii,Francji,NiderlandówizAnglii.Pierwszastałakoloniaangiel-
skazałożonaw1607rokuwJamestownniemiałacharakterureligijnego,amotywy
pierwszychosadnikówbyłyraczejekonomiczne.Niemniejjednakczęśćbadaczy
podkreśla,żekupcy,poszukiwaczezłota,arystokraciiinniosadnicyzJamestown
uważalisięzan(ł)niezwykłychludzi,wyznaczonychiwybranychprzezpalec
boży,byposiąśćziemię”2.
Dopieropóźniejdoangielskichkoloniizaczęłonapływaćcorazwięcejosadni-
kówsilnieidentyfikującychsięzeswojąreligią.Wieluznichznalazłosięnannowej
ziemi”zewzględunaprześladowaniareligijne.Początkowonajaktywniejsząinaj-
bardziejznaczącągrupąprotestantówbylipurytanie-angielscydysydenci,którzy
inspirowanikalwinizmemsprzeciwialisięrozbudowanejhierarchiiKościołaangli-
kańskiegoichcieligooczyścićzkatolickichnaleciałości.
1Fragmentypodrozdziałów1,2i3zostałyopracowanenapodstawiemojegoartykułupt.Rolareli-
giiwokresiekształtowaniasięspołeczeństwaamerykańskiego.Genezawprowadzeniazasadyrozdziału
państwaodKościoła[w:]StanyZjednoczonewczorajidziś.Wybranezagadnieniaspołeczno-polityczne,
red.A.Małek,P.Napierała,Kraków2013.
2
G.M.Marsden,Religion...,s.15.