Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Strukturapracyiuwagimetodologiczne
Podstawąteoretycznąpodjętejanalizyjestchińskakoncepcjarela-
cyjności(omówionaszerzejwrozdzialeI),którazakłada,żetokultura,
anienormy,kształtujerelacjemiędzyaktoramimiędzynarodowymi.
Czołowymprzedstawicielemrelacyjnegoteoretyzowaniawstosunkach
międzynarodowychwChinachjestQinYaqingdługoletniprofesorUni-
wersytetuStosunkówMiędzynarodowychwPekinie(głównejkuźnikadr
dyplomatycznychwChRL),któryobecniepracujenaUniwersytecieSzan-
tuńskimwJinanie.Relacyjnośćjestrównieżważnymelementemrefleksji
nadtradycyjnąkoncepcjąnwszystkiegopodniebiosami”(tianxia),której
pionieremjestbadaczzwiązanyzUniwersytetemPekińskimiChińską
AkademiąNaukSpołecznychZhaoTingyang.
JakwyjaśniaQinYaqing,podejścierelacyjneopierasięnazałożeniu,
żepodstawowymielementamiwtworzeniuteoriispołecznychkultura
iwiedzaspołeczeństw,zktórychsięwywodzą.Kluczowadlazachodnich
społeczeństwindywidualistycznaracjonalnośćstanowimetafizycznyele-
mentkształtującygłówneteoriestosunkówmiędzynarodowych,takiejak:
neoliberalizm,neorealizmikonstruktywizm.Zdaniemchińskiegobadacza
analogicznąrolęwprzypadkuobszarusinofonicznego(głównieChin)peł-
nirelacyjnośćzanurzonawkonfucjańskichspołecznościachkulturowych.
Wujęciurelacyjnymaktorzymiędzynarodowiimogąbyćjedynienakto-
ramiwrelacjach”izawszedziałająwkontekście:nNiemanormdlaodręb-
nychaktorów.Torelacjespołecznedefiniująto,coracjonalneiwłaściwe”33.
Koncepcjarelacyjnościwyraźniekontrastujezindywidualnymracjo-
nalizmemprzynajmniejteoretyczniemocnoosadzonymwzachod-
nichnormachliberalnejdemokracji(budowanejnafundamencierządów
prawa),którąpozakończeniuzimnejwojnyprzyjęławiększośćpaństw
EuropyŚrodkowo-Wschodniej.JakwskazujeQinYaqing,nlogikarela-
cyjnościpoleganatym,żeaktormatendencjędopodejmowaniadecyzji
wzależnościodstopniaintymnościi/lubznaczeniajejrelacjizkonkret-
nymiinnymiosobami”34.Natomiastwyznacznikiemsiłyrelacyjnejjest
zdolnośćdozmianyzachowańinnych.Jednakwodróżnieniuodanalo-
gicznychkoncepcji,zarównotwardej,jakimiękkiejsiły,siłarelacyjnanie
znajdujesięwposiadaniukonkretnegoaktora35.Toraczejnprocesciągłego
33QinYaqing,ARelationalTheoryofWorldPolitics,nInternationalStudiesReview”
2016,18,s.33–35,https://doi.org/10.1093/isr/viv031
34Tamże,s.38.
35Tamże,s.42.
17