Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
###
#
Rozdział1
Wkręguźródełiopracowań
1.1.PrasawiedeńskadobypanowaniaJózefaII
WosiemnastowiecznejmonarchiiHabsburgów,którejobraztakbardzo
zmieniłyreformydokonaneprzezMarięTeresęijejsynaJózefaIIistotnąrolę
odegrałaprasa.Aczkolwiekcharakterabsolutnychrządówterezjańsko-józefiń-
skichniepozwalałprasienaodegranieważniejszejrolipolitycznej,jaktomia-
łomiejscewWielkiejBrytanii.Pismaukazującesięwmonarchiinaddunajskiej
stałysięistotnymelementemżyciaspołecznegoipolitycznegokraju,wokresie
wielkichprzemiandojakichdoszłowlatach1740-1790,szczególniewdobiesa-
modzielnychrządówJózefaII.
Jestrzeczązastanawiającą,żewśródogromnejliczbyopracowańdotyczą-
cychhistoriimonarchiihabsburskiejwlatach1740-1790,bardzomałąliczbęsta-
nowiąopracowaniedotyczące,zarównohistoriiprasy,jakifunkcjonowaniaau-
striackiejcenzury.Przykłademnacałkowitezlekceważenieroliprasywpaństwie
MariiTeresyijejsynamożebyćznakomitasyntezapióraPaulavonMitrofanov’a
Josephderzweite.SeinepolitischeundkurtuelleTaetigkeit1.Wtejznakomitej,
będącejpodstawąwarsztatukażdegobadaczaeryjózefińskiej,biografiisynaMa-
riiTeresybrakjestinformacjinietylkoopismachukazującychsięzapanowania
JózefaII,braktenjestotyledziwny,żeautorzamieszczawswejpracywzmianki
zgazetfrancuskichiangielskichdotycząceomawianychprzezniegoproblemów.
Pomijanatomiastmilczeniemistnienielicznejrzeszyróżnorakichpismwydawa-
nychwdobiepanowaniaJózefaII2.
DopierowlatachpięćdziesiątychXXstuleciapowstałapracapoświęcona
prasiewiedeńskiejdobypanowaniaJózefaII.ByłatopracadoktorskaUrsulivon
TschetschenhallerzatytułowanaDiePublizistikindemjosephinischenWien3.
1
P.Mitrifanov,Josephderzweite.SeinepolitischeundkurtuelleTaetigkeit,Wien1911.
2
Stałosiętakpomimowydawnictw,któreporuszałykwestieprasywmonarchiihabsbur-
skiejidziałańcenzury,takżewlatachpanowaniaJózefaII.Por.,H.Gnau,ZenzurunterJosephII,
1909.LustkandlF.,DerJosephinischenIdeen,Wien1881.
3
U.v.Tschetschenhaller,DiePublizistikindemjosephinischenWien,Wien1957.
