Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gdzie:
dx/dt–szybkośćrozpuszczania,
D
–współczynnikdyfuzjisubstancjiwrozpuszczalniku,
A
–powierzchniakontaktuciałastałegozcieczą,
h
C
s
–grubośćwarstwydyfuzyjnej,
–maksymalnestężeniesubstancjiprzypowierzchnicząstki(stężenieroztworunasyco-
negotożsamezrozpuszczalnościąsubstancji),
C
–aktualnestężeniesubstancjiwroztworze.
Wroztworachrozcieńczonych,gdystężeniesubstancjiwroztworzejestznaczniemniejszeniż
jejrównowagowarozpuszczalność,równanie(5)ulegauproszczeniudonastępującejpostaci:
1–=1–S
dx
dt
DA
h
a
(6)
Dajetopodstawędosformułowanianastępującychwniosków:
1.Szybkośćrozpuszczaniajestwiększadlamniejszychcząstek,gdyżpowierzchniacząstek
zwiększasięwrazzezmniejszaniemsięichrozmiarów,aprocesrozdrabnianiaprzyspiesza
rozpuszczaniesubstancji.
2.Mieszaniepodczasrozpuszczaniamożeprowadzićdoszybszegousuwaniacząstekfazy
stałejzwarstwydyfuzyjnej,atymsamymdozmniejszeniajejgrubościizwiększenia
szybkościrozpuszczania.
3.WprzypadkusubstancjiulegającychdysocjacjizmianapHrozpuszczalnikamożewpływać
nazmianyrozpuszczalnościrównowagowej–wzależnościodtypusubstancjimożezwięk-
szaćjąlubzmniejszać,zwiększająclubzmniejszająctymsamymszybkośćrozpuszczania.
5.1.2.
WŁAŚCIWOŚCIKWASOWO-ZASADOWEAROZPUSZCZALNOŚĆ
Około70%substancjileczniczychulegajonizacjiwwodzie,awiększośćznichstanowiąsłabe
kwasy.Oilemocneelektrolity(np.NaCl,KCl)dysocjująniemalcałkowicie,otylesłabeelektro-
lityulegajądysocjacjijedyniewpewnymstopniu.Staładysocjacjiopisującastanrównowagi
pomiędzyformązjonizowanąiniezjonizowanąjestzdefniowanajakoilorazstężeńtychform.
ZewzględunaszerokizakreswartościstałądysocjacjiK
a
wyrażasięnajczęściejwformieloga-
rytmicznej,wpostaciwykładnikastałejdysocjacjipK
a(równanie7).ImmniejszawartośćpK
a,
tymmocniejszykwas(tj.związekbędącydonoremprotonu,zgodniezklasyfkacjąBrønsteda-
LowryIego),podczasgdywysokiewartościpK
awskazująnasilniejszezasady(związkizdolne
doprzyłączeniaprotonu).
pK
a=–logK
a
(7)
WstanierównowagidladanegopHroztworurozpuszczalnośćsłabychkwasówizasad
jestsumąrozpuszczalnościformyzdysocjowanej,tj.[H
3
O
+
],[A
–
],[BH
+
],iniezdysocjowanej,
tj.[HA]i[B].UwzględniajączależnośćstałejdysocjacjiodpHopisanąrównaniamiHendersona-
-Hasselbalcha(8,9):
pH=pK
a+log11
[HA]
[A–]
pH=pK
a+log11–
[BH+]
[B]
(8)
(9)
46
5.SKŁADNIKILEKÓWRECEPTUROWYCH