Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Rozdział1:Przemocwrodziniejakoprzejawagresjiinterpersonalnej
chowaniekrzywdzące,niemarównieżjasnychkryteriówocenyszkodli-
wościpsychicznegomaltretowania(Pospiszyl,1998,s.104).
J.Garbarino,E.GuttmanniJ.Seely(1987
,s.4—5,za:Ackerman,red.,
2005)podają,żeprzemocpsychicznaobejmuje:atakisłownelubemocjo-
nalne,radykalneograniczenieswobodyigrożenieprzemocą.S.N.Hart,
N.BinggeliiM.R.Brassard(1998)wskazująnafakt,żeczęstopsychiczne
maltretowanieniewystępujesamo,alesplatasięzinnymiformamiznę-
caniasię—sąto:pogarda,terroryzowanie,izolowanie,wykorzystywanie,
chłódemocjonalny,zaniedbywanie.
H.R.Landauiin.(1980,za:Browne,Herbert,1999,s.21)uważają,że
krzywdzeniepsychiczneoznaczaflspowodowanieuszczerbkuwzakresie
intelektualnejlubpsychicznejwydajnościjednostki,skutkiemktóregojest
widoczneobniżeniejejzdolnościdofunkcjonowaniawsposóbzgodny
zkulturowowyznaczonymiwymaganiamiorazwzoramizachowań”
.De-
fnicjataodnosisiędoszkódpowodującychobniżeniemożliwościintelek-
tualnychlubpsychicznychjednostki,wwynikuczegonastępujewyraźne
pogorszeniesięjejfunkcjonowaniawporównaniuzestandardamiosią-
gnięćizachowańcharakterystycznymidladanejkultury.
Przemocpsychicznazawieraprzymusigroźby,zastraszanie,emocjo-
nalnewykorzystywanie,zaktóreuważasię:upokarzanie,poniżanie,ob-
winianie,manipulowanie,wyzwiska,odmawianiewspółżyciaseksualne-
go,izolowaniepoprzezkontrolowaniekontaktówzinnymi,zabranianie
korzystaniazprzedmiotówdomowych,zakazopuszczaniadomu,oskar-
żanieospowodowanieprzemocy,zaprzeczanieiminimalizowanieprze-
mocy,wykorzystywaniedziecidosprawowaniakontroli,groźbypozba-
wieniawładzyrodzicielskiej,wrogienastawieniedzieciwobecmatki/ojca,
fnansowewykorzystywanie(zabieraniepieniędzy,kontrolaichwydawa-
nia,wydzielaniezbytmałychkwotnautrzymanie).Przemocpsychiczna
możetakżepolegaćnaniszczeniuprzedmiotów,mającychjakąśwartość
dlaofary,icelowejagresjiwobeculubionychzwierzątofary(Badura-Ma-
dej,Dobrzyńska-Mesterhazy,2000;Mazur,2002;Buzawa,Buzawa,1996;
Krahé,2005).Wbadaniachautorki(Rode,2003)wgrupie50małżeństw
zproblememprzemocynajczęstszymiformamiprzemocypsychicznejsto-
sowanejprzezmężawobecżonybyły:poniżanie(27%),wyzywanie(23,4%),
grożeniezabiciem(7
,77%),oczernianie(8%).
Lipowska-Teutsch(1998,s.37)uważa,żeprzemocpsychicznawpostaci
izolowaniainarzucaniawłasnychsądówtoelementoperacjiflpraniamó-
zgu”
,naktóreskładająsięnastępującedziałania:
—izolacja—pozbawiającaofaręspołecznegopoparcia,zmniejszająca
jejmożliwośćstawianiaoporu,uzależniającaodoprawcy,doprowa-
dzającadoskoncentrowaniasięnanim,anastępniedomonopolizacji
uwagi,
