Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Społeczno-kultu-
rowaa)
Ewolucjonistyczna
Perspektywa
Zachowanieipsychikaczłowiekaza-
leżąodtreścikulturowookreślonych
wartości,normiwzorców,ludzkapsy-
chikaizachowanieodmiennieprzed-
stawiająsięwróżnychkulturach.
Zachowaniaiwzorceprzebieguproce-
sówpsychicznychsłużąprzetrwaniu,
zachowaniaiwzorceprzebieguproce-
sówpsychicznychsłużąmaksymalizacji
sukcesureprodukcji.
Podstawowetezy
Socjalizacja,wartości,nor-
myspołeczne,moralność,
sposóbpojmowaniawłasnej
osoby,różnicepłci.
Relacjeheteroseksualne,róż-
nicepłci,relacjespołeczne
Dziedzinyzastosowania
a)Szerzej:M.Kuczabski,Społeczno-kulturowepostrzeganieryzyka[w:]Wyzwaniabezpieczeństwa
międzynarodowegowXXIwieku.Bezpieczeństwospołeczno-kulturowe,t.2,(red.)M.Gębska,Wyd.
ASzWoj,Warszawa2019.
Źródło:OpracowanienapodstawieB.Wojciszke,Psychologiaspołeczna,WydawnictwoNaukowe
Scholar,Warszawa2011;A.P
.Sperling,Psychologia,Wyd.ZyskiS-ka,Poznań1995.
Psychologiaewolucyjna-jejpoczątkizwiązanezopublikowaniem
w1979rokuprzezDonaldaSymonsaksiążkipoświęconejludzkiejseksualno-
ści.Pojawiająsięwniejwątki,rozwijanewpóźniejszychpracachpsychologów
ewolucyjnych,takiejakpoznawczeujęciewanalizowaniuewolucjiumysłu
czyteżpodkreślanieznaczeniatypowychdlagatunkuadaptacji,którepowsta-
łyjakomechanizmypozwalającerozwiązaćproblemyadaptacyjne14.
Nazwanpsychologiaewolucyjna”pojawiłasięporazpierwszywwystąpie-
niuTooby’ego(1985)orazwrozdzialeCosmidesiTooby’egozamieszczonym
wksiążcepodredakcjąnaukowąJohnaDupre’go,poświęconejrelacjiewolucji
dooptymalności.Wswoimrozdzialepróbująoniporazpierwszyodróżnić
psychologięewolucyjnąodsocjobiologii,podkreślająckluczoweznaczenie
mechanizmówgenerującychzachowania,którecentralnympunktemdo
wyjaśnieńpsychologicznych.
Porównaniesocjobiologiiipsychologiiewolucyjnejpozwalawyodrębnić
podstawowecechytejostatniej.Najważniejszaznichokreślanajestzazwyczaj
jakomodularność-czylizałożenie,żeludzkiezachowaniejestrządzoneprzez
wyspecjalizowanemechanizmypsychiczne,aniemechanizmyogólnegoprze-
znaczenia,takiejakinteligencja.Ściślezwiązanyzzałożeniemmodularności
jestadaptacjonizmpsychologiiewolucyjnej.
14
J.Neckar,Ewolucyjnapsychologiaosobowości,WydawnictwoAkademickieSEDNO,
Warszawa2018,s.53-54.
22