Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zarysdziejówpsychiatrii.Kierunkiwpsychiatrii
39
Wrazznarodzinamiteoriiinformacjipojawiłosięnowepodejście,będącepró-
bąwyjściapozaówdwubiegunowyukład,wpostacipsychologiipoznawczej,
zwanejniekiedy,,trzeciąpsychologią»,anawet,,rewolucjąpoznawcząwpsy-
chologii».Jednymzeźródełinspiracjidlatwórcównowegokierunkubyłyprace
J.Piageta(1896-1980),psychologadziecięcego,którywswoichbadaniach
szczególnąuwagęzwracałnarozwójintelektualnydziecka.Podejściepoznaw-
cze,zakładająceistnienieindywidualnychschematówpoznawczych,decydują-
cycholudzkimzachowaniu,przeniesionezostałonapolepsychoterapii.Opraco-
wanosposobydziałań,mającychnaceluzmianępostrzeganiarzeczywistości
(myśleniaoniej)prowadzącądozmianwzakresieprzeżywaniaizachowania.Jak
dotądnajbardziejowocnymobszaremzastosowaniaterapiipoznawczej,dzięki
pracomA.T.BeckaiA.Ellisa,sązaburzeniadepresyjneilękowe.
Odmomentu,gdyzaistotęchorobyuznanozmianyanatomiczne,lekarze
utraciliwiaręwdziałanieśrodkówfarmakologicznych.WiekXIXbyłwiekiem
chirurgii,którabyłanajbardziejracjonalnąmetodąleczeniazpunktuwidzenia
kierunkuanatomoklinicznego.Wpsychiatriiównihilizmterapeutycznypogłębi-
łykoncepcjeMorelaiKraepelina.Wkonsekwencjiwielupsychiatrówniezmier-
niełatwoprzyjęłopseudonaukowepoglądyideologównazizmuikomunizmu,
stającsięwykonawcamiichzbrodniczychzaleceńirozkazów.Nastąpiłouwikła-
niesiępsychiatriiwpolitykęnaniespotykanądotądskalę.
W1922r.prawnikK.BindingipsychiatraA.HochewpracynDieFreigabe
derVernichtunglebensunwertenLebens»(nWydaniezniszczeniuistotniewar-
tychżycia»,Iwyd.,1920,IIwyd.zkomentarzemHochego,1922)uznaliprzewle-
klechorychpsychiczniezaludziniegodnychżycia.Tendencjatawpisywałasię
wzdobywającycorazwięcejzwolennikównurtprzecenianiawagiczynnikadzie-
dzicznegowpowstawaniuzaburzeńpsychicznych,któregopodwalinystanowiły:
1)teoriadegeneracjiMorela,2)ideeeugeniczneF.Galtona(1822-1911)oraz
3)darwinizmspołeczny.Jejwyznawcymielinadzieję,żewwynikuwprowadze-
niaprzymusowejsterylizacjinastąpiograniczenieliczbychorychorazdojdziedo
likwidacjiprzepełnieniawszpitalachpsychiatrycznych,cospowodujezmniej-
szeniekosztówopieki.Wrezultacie14lipca1933r.uchwalonazostała,,Ustawa
ozapobieganiuchoremudziedziczniepotomstwu»(,,GesetzzurVerhütungerb-
krankenNachwuchses»)sankcjonującaprocedersterylizacji,któryodtądzaczęto
stosowaćwoszałamiającymtempie.Wlatach1934-1945poddanosterylizacji
wNiemczechwsumie400tys.osób.Wcześniej,bow1931r.,ustawasteryliza-
cyjnawprowadzonazostaław27stanachUSA,wktórychideeeugenicznemiały
bardzowieluzwolenników.W1935rokuzaprzykłademStanówZjednoczonych
iNiemiecposzłyjeszczeDania,Norwegia,SzwecjaiSzwajcaria,zezwalającna
dokonywaniesterylizacji.W1935r.Hitlerogłosił,żewprzypadkuwojnypodjęte
zostanąkrokisankcjonująceeutanazję.Zgodnieztązapowiedziąwlipcu1939r.
utworzonazostałatajnakomisjadouśmiercaniachorychpodnazwąT-4.Wefek-
ciepodczasIIwojnyświatowejzgładzonom.in.około27tys.chorychpsychicz-
nieobywatelipolskich,wlatach1940-1941zaśokoło70tys.chorychpsychicz-
nieobywateliniemieckich.ChorzypsychiczniePolacy,zagazowaniwpaździer-
niku1939r.wForcieVIIwPoznaniu,stalisiępierwszymiofiaramizainicjowa-
nejprzezNiemcówakcjizabijanialudzinaskalęmasowąmetodamiprzemysło-
