Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Wstronęteorii
zaprzewodniki,jednakżemapytraktowałraczejjakoładnydo-
datekczyozdobnikniżjakoprzedmiotrefleksji.ZkoleiMoretti,
budującswójprojektgeografiiliterackiej,starasiępodkreślićzna-
czenietworzeniamapyjakodobregosposobuanalizydziełlite-
rackich(aprzynajmniejjakichśichczęści).Twierdzi,żeliterackie
mapy(literarymaps)pozwalajązobaczyćdwieważnerzeczy:po
pierwsze,Dzwiązanązmiejscemnaturęformliterackich”6–zjego
granicami,ukształtowaniemterenu,przestrzennymitabu,droga-
mi,ścieżkamiczęściejirzadziejuczęszczanymi,podrugie,to,że
dziękimapommożnazauważyćDwewnętrznąlogikęnarracji”7;
zmieniająonetakżesposóbczytania8.Morettiwswojejksiążce
AtlasoftheEuropeanNovel1800–1900pokazuje,jakmożnawy-
korzystaćmapywbadaniachliterackich.Robito,cozaskakujące
powstępnychzapowiedziach,wdosyćtradycyjnysposób,pre-
zentująctymsamymswojąDwersję”geografiiliterackiej.Przede
wszystkimanalizujeprzestrzeniewdziełachliterackichiumiej-
scawiajenamapach–czyraczejtworzytakiemapyodnowa,ba-
dającdziękitemunietylkowewnętrznądynamikętekstu/tekstów,
aletakżerównieznacząceprzemilczenia,copokazujemiędzyin-
nyminaprzykładziepowieściJaneAusten.Drugimgłównym,ale
chybamniejinteresującym,zagadnieniemjestbadanieszeroko
rozumianegożycialiterackiego,awięcnaprzykładrecepcjiiroz-
przestrzenianiasiędanegodziełalubgrupydzieł,gatunkówitp.
(np.DonKichotaczytłumaczeńfrancuskiejpowieściXIX-wiecz-
nej).Wróćmyjednaknachwilędopowieścijednejznajbardziej
znanychangielskichpisarek,byzobaczyć,jakprzebiegapropo-
nowanaprzezautoraAtlasueuropejskiejpowieścianaliza.Należy
najpierwwybrać,cobędziemybadać–Morettiwinteresującym
mnieprzypadkuwybierapoczątkiikońcefabuły,następniezna-
leźćdaneiprzełożyćjenapapier(naprzygotowanąwcześniej
poglądowąmapę)–natymkończysiępierwszyetap.Naniesione
lokalizacjemogą,aleniemuszą,byćznaczące,mogąpokazywać
6Oryg.:“place-boundnatureofliteraryforms”.
7Oryg.:“theinternallogicofnarrative”.
8F.Moretti:AtlasoftheEuropeanNovelł,s.5;por.E.Rybicka:Mapy.Od
metaforydokartografiikrytycznejł,s.37.
