Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
teoriifotografiiniejestjasnookreślone,jakdefiniowaćfotografiędokumentalną
itopograficzną,jakodróżniaćfotografiępodróżnicząodkrajobrazowej.Niedaje
natepytaniajednejodpowiedzianiteoriasztuki,anigeografiakulturowa.Cowięcej,
wieleopisywanychtunurtówipojęćnzachodzinasiebie”
.Gdybywyobrazićsobie
poszczególnezbiorypojęć(np.dokumentalnaitopograficzna),tomielibyśmyczęsto
doczynieniazezdjęciami(chociażbyWilczyka,Pustoły,Grospierre’a)należącymi
doczęściwspólnychowychzbiorówpojęć.Kłopotzdzisiejszegopunktuwidzenia
sprawiająteżsposobypisaniaofotografiiwywodzącesięzpolskiejtradycjiartystycz-
nej(np.osławionanfotografika”czybardziejwspółczesnyspórofotografięelemen-
tarną).Niepróbujemytuzbudowaćjednolitegosłownika,wskazujemyraczejnagenea-
logięnurtów,istniejącemiędzynimiróżniceipodobieństwa.Próbujemyzatem
zbudowaćfundamentdladalszychbadańnadkrajobrazowymipraktykamifotografii.
Podstawowezagadnienia,którezaproponowaliśmyautoromdoprzemyślenia,
dotycząkwestiihistorycznych,terminologicznychikulturowych.Interesowałonas
m.in.,jakiesąhistoryczneźródłaterminunnowatopografia”?Jakiesąrelacjetego,
amerykańskiegoprzecież,pomysłuzpolskimnnowymdokumentem”?Wjakisposób
wyewoluowałonzpolskiejtradycjikrajobrazowejorazjakdzisiajnnowątopografię”
uprawiajątwórcy?
Tytułoweprocesy,sedymentacjeitopografie,określenianależącedojęzykanie
tylkosztuki,aleprzedewszystkimnaukprzyrodniczych:geologicznych,geogra-
ficznychibiologicznych,wskazująnaszczególnemiejscefotografiimiędzyróżny-
miprzestrzeniamidyskursywnymi(byużyćodniesieniadotekstuRosalindE.
Krauss)-estetycznąinaukową.Charakterystycznydlannowejtopografii”powrót
doformalnegochłoduprzedstawień,skupienienaichdokumentalnymcharakterze
pozwalająpokazaćproblemyspołeczne,ekonomiczneikulturoweobrazowanych
przestrzeni.Zarównonnowydokument”
,jakinnowatopografia”pozwalałyobser-
wowaćianalizowaćśladyodciśniętewśrodowiskuzasprawąludzkichdziałań.
Fotografiastajesiętuzatemnarzędziembadaniaowychmaterialnychsedymentacji,
któremetaforycznieprzeobrażająsięwosadypamięci.
***
Książkazostałapodzielonanadwiezasadniczeczęści,poprzedzonetekstami
wprowadzającymi.WpierwszymBeataFrydryczakopisujezmianywmyśleniu
okrajobraziejakoprzestrzenikulturowej:odniezaangażowanegopatrzenianapejzaż
dobyciaiuczestniczeniawnim,wskutekczegotopografiaterenuustępujedoświadcze-
niutopograficznemu.NastępnieMariannaMichałowskazadajepytanieomożliwość
zrealizowaniawmłodejpolskiejfotografiimodelunnowejtopografii”
,zarysowując
ramytakiejanalizy-odanalizsamegopojęcianowejtopografii,przezodniesienie
dowzorówhistorycznych,ażdowspółczesnychsposobówdokumentowania.
CzęśćhistorycznąksiążkirozpoczynaMaciejSzymanowicz,przypominając
dokumentalnekontekstypolskiejfotografiikrajobrazowejwXXwiekuorazprzed-
