Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp.Próbytopograficzne
Szukanieśladówliterackichświatówwrzeczywistychprzestrzeniach
nieświadczyzatemoprostodusznościwstyluodbiorufikcyjne-
godzieła,aleoniezwykleżywejitwórczorozwijającejsiętendencji
wkulturzewspółczesnej.Amianowicieoprzekonaniu,żekulturo-
wereprezentacjemiastatworząkrajobraz,wktórymżyjemy,sąwięc
niezbywalnączęściąnaszegodoświadczeniainaszejrzeczywistości.
Niechodzitubowiemonaiwnymimetyzm,unieważniającyfikcyj-
neramydzieła,leczoperformatywnywymiarliteraturyiartefak-
tówkulturowych.Wykraczająonewszakpozaimaginacyjnystatus
iwkraczająwrealność,kształtującnaszewyobrażeniatopograficzne
inaszemapyświata10.
Wsposóbcorazbardziejotwartyzadawanesązatempytaniaorealne,
topograficzneodniesienia.Badaniakulturoweskłaniajądomówienia
onantropologiiprzestrzennychkontekstów,toposów”,doskierowania
uwaginwstronękonkretugeograficznegoitopograficznego”11,uznania
nlokalizacjikultury”zajedenznajważniejszychkontekstów.Elementy
przestrzenne,składnikikolorytulokalnegookazująsięnietyleczymś
danyminiezmiennym,ilenieustannietworzonym,uzależnionymod
podmiotu,zmieniającymznaczeniarównolegledoprzemianhistorycz-
nychiogólnocywilizacyjnych.Kluczowymokazałosięzatempytanie:
wjakisposóbprzestrzenieimiejscasąprzeznasdoświadczaneiin-
terpretowane,jakkształtujątożsamośćjednostkowąizbiorową,płcio-
wąietniczną,jaknupamiętniają”lubsubwersyjniekwestionujądomi-
nującąkulturę12.
Powszechnestajesięprzekonanie,żenliteraturadostarczajęzykaispo-
sobówwidzenianiezbędnychdozrozumienia»niemych«i»bezimien-
nych«terytoriówitodziękiniejuzyskująoneznaczenia”13.Opowieści
omiejscachniesposóboddzielićodhistoriizwiązanychznimiludzi.
10Ibidem,s.483.
11G.Grochowski:(Nie)widzialnemiasta.nTekstyDrugie”2008,nr4,s.7.
12E.Rybicka:Geopoetyka(omieście,przestrzeniimiejscuwewspółczesnychteo-
riachipraktykachkulturowych)…,s.477-478.
13E.Rybicka:Zwrottopograficznywbadaniachliterackich.Odpoetykiprzestrzeni
dopolitykimiejsca…,s.323.
