Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Kryminalizacja
NaodmiennymstanowiskustoiR.Zawłocki.Argumentuje,żechoćwprocesie
kryminalizacjinależykierowaćsięzasadąkonsensusu31,tojednakistotaspołeczne-
goniebezpieczeństwaczynunietkwiwoceniespołecznej,leczwobiektywniene-
gatywnymwpływienacałokształtstosunkówspołecznych.Dokonanietakiejoceny
przezustawodawcę,zaktórątoocenąmożepodążaćwolakryminalizacji,jeślicelo-
wejestzwalczanieniepożądanegozachowaniaprzyużyciuinstrumentariumprawa
karnego,niemusipokrywaćsięzocenamispołecznymi.Wprzypadkustwierdzenia
społecznegoniebezpieczeństwauzasadniającegokryminalizacjęjestonazatemdo-
zwolonanawetwówczas,gdyspołeczeństwotakiejocenypodstawykryminalizacji
niepodziela.Uczynićtomożnanawetwbrewspołecznemuodczuciu.Uzasadnie-
niemjestochronadóbrspołecznych,którazadziałanakorzyśćspołeczeństwa,anie
przeciwniemu32.Prawokarnemożebowiembyćwykorzystanedowpływaniana
przeświadczeniespołeczneonagannościokreślonegozachowania,mimożewcze-
śniejniebyłoonosprecyzowane,ewentualnieneutralne33.Niemożnajednakzgo-
dzićsięzK.Szczuckim,gdystwierdza,żenprawokarnepełnitakżeistotnąrolę
wkształtowaniuprzekonaniaoniemoralnościpewnychzachowańiwychowywaniu
doodpowiedzialnościzaichnaruszenie”34.Jeślinormasankcjonowanazakazująca
albonakazującaokreślonezachowanieidentyfikowanerównieżjakomoralniena-
ganneniejestpowszechnieprzyjmowanawspołeczeństwie,należywyrazićwątpli-
wość,czyjejegzekwowaniemożezostaćwymuszonenormąsankcjonującą.Ajeśli
K.Szczuckiprzypisujenormiesankcjonującejfunkcjęwychowawczą,tochodzić
chybamusiwłaśnieobrakuświadomienianormysankcjonowanejwspołeczeń-
stwieorazjejmoralneoceny.Wątpliwejestwówczas,czyroląustawodawcyjest
wychowywaniespołeczeństwawedługwzorcamoralnościprzyjmowanegoprzez
grupęobywateliposiadającąmożliwośćsankcjonowaniaswoichocenmoralnych.
WpodobnymkierunkuzdajesięzmierzaćrefleksjaTrybunałuKonstytucyjne-
go,którywwyrokuzdnia7maja2001r.35stwierdza,żekoniecznośćwprowadze-
niaograniczeńprawiwolnościjednostkizpowołaniemnaart.31ust.3Konstytu-
cjipowinnawynikaćzobiektywnejichniezbędności,związanejzochronąjednej
zwartościwskazanychwtymprzepisie,aniezsubiektywnegoprzekonania.Na-
ciskpowinienzostaćpołożonynaobiektywnieistniejącąkoniecznośćochrony
wartościkonstytucyjnej,aniesubiektywneprzekonaniepodmiotupostulującego
31Zasadęautorjednakostatecznieodrzuca(R.Zawłocki,Pojęcie…,s.116).Odrzucarównież
L.Gardocki,wskazując,żesamawsobieniestanowiuzasadnieniakryminalizacji,zwłaszczaże
możepozostawaćwkolizjizinnymijejzasadami(L.Gardocki,Kriminalisierung-zwischenThe-
orieundPraxis,[wo]MenschengerechtesStrafrecht.FestschriffürAlbinEserzum70.Geburtstag,
Hrsg.J.Arnold,B.Burkhardt,W.Gropp,G.Heine,H.-G.Koch,O.Lagodny,W.Perron,S.Walther,
München2005,s.1337;natemattejzasadyrównieżwZagadnieniach…,s.117-119).
32R.Zawłocki,Pojęcie…,s.115.
33K.Szczucki,Prawokarnejakoinstrumentprzeciwdziałaniazachowaniomniemoralnym,
[wo]Wychowaniereligijneimoralne,red.M.Różański,R.Sztychmiler,Olsztyn2015,s.179.
34Ibidem,s.181.
35K19/00,OTKZUnr4/2001,poz.82.