Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
BeataBal-Domańska,MichałBernardPietrzak
nowychzjawiskwgospodarcepojawiłasięteoriawzrostuendogenicznego,wśród
przedstawicieliktórejwymienićmożnaautorów,takichjak:[Lucas1988;Romer
1990;1986;Barro1991].Wmodelachtychodchodzisięodzałożeniaostałychko-
rzyściachskalifunkcjiprodukcjiwgospodarce,atakżepróbujesięwyjaśnićproces
kształtowaniasiępostęputechnicznegoistopyoszczędności(inwestycji)wskali
całejgospodarki.Wmodelachwzrostuendogenicznegoźródełpostęputechnicz-
negoposzukujesięwakumulacjiwiedzynaukowo-technicznejorazkapitałuludz-
kiego.Zakładasię,żetempoakumulacjiwiedzynaukowo-technicznejlubkapitału
ludzkiegowynikazcelowychinwestycji.Dopuszczasięwystępowanieefektówze-
wnętrznychzwiązanychzwykorzystaniemwiedzy,postęputechnicznegoikapitału.
Oznaczato,żeinwestycjewkapitałrzeczowyiludzkiprowadządowzrostupro-
duktywnościwyższejodprywatnychkorzyści[Tokarski2005].Wpierwszychmo-
delachpowstałychwramachtegonurtupodstawowyzestawczynnikówprodukcji
poszerzonookapitałludzki[Mankiw,RomeriWeil1992]-zwanydalejMRW,któ-
rywprowadzonopoprzezuwzględnienieniezależnychzmiennychobjaśniających,
wskazująctymsamym,żepostępnastępujegłówniepoprzezjegowykorzystanie
przezpracowników[Welfe(red.)2001].Zasobyteoddziałująnaprocesyprodukcyj-
newtakisamsposóbjakpodstawowedwaczynniki(kapitałrzeczowyiefektywna
praca).
JeżeliweźmiemypoduwagęrozszerzonymodelSolowa−zgodniezideąMRW
−tofunkcjęprodukcjiuwzględniającąkapitałludzkiH(t)możnazapisaćjako:
Y(t)=K(t)αH(t)βA(t)L(t)γ,
gdzie:α,β,γ-elastycznościproduktu/dochoduwzględemwybranegoczynnikapro-
dukcji.Oznaczato,żewkażdympunkcieczasu(t)gospodarkadysponuje
pewnymzasobemkapitału(K),siłyroboczej(L)iwiedzy(A)1,któresąpo-
łączonezesobąwceluwytworzeniaproduktu/dochodu(Y).FunkcjaA(t)
opisujeużytecznąwprocesieprodukcjizakumulowanąwiedzę.
Najczęściejdoanalizzzakresurozwojugospodarczegowykorzystywanebyły
daneopaństwachiregionachwpostaciszeregówprzekrojowych(np.oregionach
[Markowska,Jefmański2012])lubpanelowych(np.dlapaństw[Ciołek2004],re-
gionów[Bal-Domańska2010;2013a]).Wanalizachekonometrycznychzzakresu
rozwojugospodarczegokonstruowanychnapodstawiedanychprzekrojowychczy
panelowychpojawiasięproblempowiązaniazjawiskponadgranicamizdefinio-
wanymiadministracyjnie.Dobrzeobrazujetęsytuacjęprzykładdużychośrodków
miejskich,którenajczęściejobejmująobszarjednegoregionuorazichsąsiadów.
Pomiędzynimiistniejączęstobardzosilnepowiązaniagospodarczewynikające
zlokalizacji,azwiązanemiędzyinnymizdojazdamidopracy,powiązaniamimię-
dzyfirmamiadostawcamiipodmiotamiwspółpracującymi.Wtakiejsytuacjizasięg
1Określanejtakżeefektywnościąpracy,poziomemtechnologii,łącznąproduktywnościączynni-
kówprodukcji(totalfactorproductivity).
