Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
KatarzynaSychta
2.Karnoprocesowysystemreparacji
majątkowegoipsychicznegouszczerbku
Karnoprocesowysystemnaprawczytworządwojakiegorodzajuroszczenia-
przesłankęrealizacjipierwszegoznichstanowidoznanieszkodyikrzywdywsku-
tekpopełnieniaprzestępstwa;tytułemuprawniającymdodochodzeniadrugiego
jestuszczerbekspowodowanywadliwymfunkcjonowaniemwymiarusprawiedli-
wości.
Stosowniedodeklaracjizawartejwart.12k.p.c.,roszczeniamajątkowewy-
nikającezprzestępstwamogąbyćdochodzonewpostępowaniucywilnymalbo-
wwypadkachwustawieprzewidzianych-wpostępowaniukarnym.Karnoproce-
sowymechanizmkompensacjiszkódikrzywdmożebyćrealizowanywdwóch
trybach-zasadnicządrogęnaprawieniaszkódikrzywdstanowiprocesadhezyjny;
subsydiarnąmetodąreperacjijestzaśzasądzenieodszkodowaniazurzędu6.Pierw-
szytrybaktywujeprzyjęciepozwucywilnegowniesionegoprzezpokrzywdzonego
lubinneuprawnionepodmioty(osobynajbliższewraziejegośmierciorazproku-
ratordziałającynarzeczpokrzywdzonegolubosóbmunajbliższych).Drugispo-
sóbkarnoprocesowejrealizacjitytułudouzyskaniaodszkodowaniaizadośćuczy-
nieniawarunkujeinicjatywasądu-zgodniezart.415§4k.p.k.,jeżeliustawanie
stanowiinaczej,wrazieskazaniaoskarżonegoniebędącegopozwanymcywilnie
sądmożezasądzićnarzeczpokrzywdzonegoświadczeniakompensująceszkody
ikrzywdytakżezurzędu.Zgodniezdeklaracjązawartąwart.12k.p.c.,karnopro-
cesowadrogadochodzeniaroszczeńkompensacyjnychjestotwartawyłączniedla
tychznich,któremającharaktermajątkowy.Ichbliższącharakterystykęzawiera-
jąprzepisyprocedurykarnej-stosowniedoart.62k.p.k.dodatkowymelementem
kwalifikującymroszczeniamajątkowerealizowanezarównowtrybiezasadniczym,
jakisubsydiarnymjestichbezpośrednizwiązekzpopełnionymprzestępstwem.Oba
warunkizamykająkarnoprocesowądrogęroszczeniomoustaleniestosunkupraw-
negolubprawa,wyłączniecywilnoprawnytrybrealizacjipozostawiającrównież
6
Otraktowaniuinstytucjizasądzeniaodszkodowaniazurzęduniejakoformyprocesuadhezyjne-
go,leczkoniecznościkwalifikowaniagojakoodmiennegotryburealizacjimaterialnegoprawacywil-
negozob.W.Daszkiewicz:Zasądzenieodszkodowaniazurzędu.nPalestra”1962,z.9,s.41in.;
Idem:Dwiekontrowersjenatematzasądzeniaodszkodowaniazurzędu.nPaństwoiPrawo”1969,z.6,
s.1065in.;Idem:Zasądzenieodszkodowaniazurzęduwpolskimprocesiekarnym.Warszawa1970,
s.47in.;A.Bulsiewicz,D.Kala:Zasądzenieodszkodowaniazurzęduwpolskimprocesiekar-
nym.nCzasopismoPrawaKarnegoiNaukPenalnych”2002,z.2,s.98.InaczejB.Koch:Nowafor-
maprocesuadhezyjnego.nPalestra”1962,z.9,s.53in.;A.Kaftal:Akcjacywilnawprocesiekar-
nym.Warszawa1972,s.28;Idem:Niektórezagadnieniazasądzeniaodszkodowaniawtrybieart.3311
k.p.k.wświetleorzecznictwaSN.nPalestra”1968,z.4,s.35in.;Idem:Wsprawiezasądzeniaod-
szkodowaniawtrybieart.331
1
k.p.k.nPaństwoiPrawo”1968,z.8-9,s.382;A.Murzynowski:
Głoswdyskusjinadinstytucjązasądzeniaodszkodowaniazurzędu(art.3311k.p.k.).nPaństwoiPrawo”
1969,z.4-5,s.830in.