Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
DZIEJEICZYNYENEASZA
dynamikipozie,ukazanytwarządowidza,kroczywlewo,niosącojcanalewym
ramieniu.Natychmonetachwprowadzonoważnedetale.Mianowiciebohater
trzymawwyciągniętejprawicysporychrozmiarówposążekAtenywhełmiena
głowie,zokrągłątarcząorazwłócznią.Tojednoznajwcześniejszychprzedsta-
wieńPalladiumwświecierzymskim.Wdodatkuprzydanezostałojakoatry
-
butEneaszowi.Bynajmniejniebyłotorozwiązanienarzucaneprzezwiększość
opowieściolosachcudownegoposążka,wręczprzeciwnie:stanowiłopewną
oryginalnośćwobecrozpowszechnionejwświeciestarożytnymwersjiliterackiej
orazikonograficznejoudzialewwyniesieniuPalladiumzTroiDiomedesa,anie
Eneasza.WyobrażenietobyłowięcwprowadzonąprzezCezaranowością.Typo-
logicznieistylistycznieEneaszprzypominawtymprzypadkuwłaśnieDiome-
desapokazanegonagemmie,datowanejnaprzełomlatpięćdziesiątychiczter-
dziestych
I
wiekup.n.e.ZamiastAnchizesabohatertrzymawłócznięitarczę,
wprawejręceunosiposążekAteny
59.Natomiastmożliwychtreściowychinspi-
racjitegoprzedstawieniaznamyniewiele.Możewzorowanosięalternatywnymi
wersjaminiejakiegoArctinosa(ap.Dion.Hal.Ant.R.1.69.2—69.4)lubCassiusa
Heminy(ap.
Solin.
2.14),zpewnościąwyolbrzymiającymirolęEneaszajakozbaw-
cyistrażnikaPalladium
60
.NiemniejtakainterpretacjazasługiEneaszanigdynie
stałasiępowszechniejsza,chociażnawiązanodoniejkilkakrotniewliteraturze
zepokipostcezariańskiej.Równieżwikonografiimonetarnejposążekbogini
wrękuEneaszabyłniezmiernierzadkimmotywem
61
.PozadenaramiCezaraoraz
ichreplikamirestytucyjnymizczasówTrajanazestawienieEneaszazposążkiem
AtenypojawiłosięnamonetachzSegesty,datowanychnapierwszelatapryn-
cypatuAugusta(27—21r.p.n.e.).Eneasz,jaknawcześniejszychwyobrażeniach,
kroczy,trzymającwprawicyPalladiumidźwigającojcanaswymramieniu,za
nimzaświdaćorła
62
.StarannieprzedstawionoAnchizesa:tostarzeczbrodą,
59
Por.Moret1997,s.126—127,pl.39.193(BerlinFG1350).Stylizacjagłowyzob.przedstawie-
nieJowisza(IuppiterAxurus)namonetachC.VibiusaPansy,48r.p.n.e.RRC,nr449.1;por.CRR,
nr947—948(48r.p.n.e.);BMCRR1,Rome,nr3978—3982(ok.49r.p.n.e.).Innegemmy,naktóre
przyokazjiuwagęzwracaJ.-M.Moret,przedstawiajągrupęEneasza,widocznajestmałafigurka
Askaniusza,anakolanachAnchizesacista.Zob.BritishMuseum,inv.17723—15378;por.Mo-
ret1997,pl.100.193;Canciani1981,nr106;Dardenay2012,E43(datacja:Iw.p.n.e.);orazBritish
Museum,inv.1867.5—7.447;por.Moret1997,pl.100.194;Canciani1981,nr104(datacja:epokaCe-
zaralubAntoninów);Aichholzer1983,nr72;Dardenay2012,E38(datacja:IIIw.).Por.konkluzja
Moret1997,s.127:nIln’yapaslemoindredoutequelesintaillesetlescoinsmonétairesontété
l’oeuvredesmêmesgraveurs”.
60Por.Assenmaker2007,s.400—405.
61
MonetarnywizerunekEneaszaniosącegoPalladiumskomentowanowręczjakohapax
ikonograficzne,zob.Assenmaker2010,s.44inn.
62BMCGSicily,Segesta,s.137,nr65,66;Canciani1981,nr130;CNS1,Segesta,s.305,nr61;
RPC1,nr652;Krumme1995,nr164.1;ManiHurter2008,s.49;Dardenay2012,E8.
49