Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OzaleceniachRadyNieustającejzlat1782-1783dotyczącychkaryśmierci...
67
Nadelatoraudawałosięwięcczasamiprzerzucićkosztytymczasowegoutrzyma-
niaosądzonegozłoczyńcy,anawetzobowiązaćgodoponiesieniakosztówtranspor-
tuskazańcadodalekiejtwierdzy,aleniezawszebyłotomożliwe.Wkilkusprawach
sądgnieźnieńskipoprzestałwięcjedynienaprzekazaniuwięźniównkomendzie
garnizonu”33.PozostawałateżkwestiautrzymywaniaskazanychwKamieńcuczy
teżCzęstochowie.WewspomnianejsprawieMacieja,chwilowożywionegoprzez
delatora,sąduznałzakoniecznezaświadczyćnmocąwyrokuswego”
,żeskazany
nnautrzymaniesiebiewfortecyKamieńcaPodolskiegodoczasuprzeznaczone-
go,dostarczającegoniemamajątku”34.PodobniepostąpionowsprawachMarcina
Klimeckiego35,JakubaCzajki36iJakubaMironowicza37.WładzemiejskieGniezna
korzystałyzatemzmożliwościstworzonychprzezuniwersałRadyNieustającej,acz-
kolwiekczyniłytozumiarem,szukającwmiaręmożliwościsposobówodciążenia
przeznaczonychnatencelfunduszypaństwowych.
Sądgnieźnieński,począwszyod1784r.38,zacząłwymierzaćzłoczyńcomniezna-
newcześniejwjegoorzecznictwiedługotrwałekarypozbawieniawolności,odstę-
pującjednocześniewtychprzypadkachodstosowaniakaryśmierci.Odejścieod
karygłównejsędziowiestaralisięuzasadniaćróżnymiokolicznościamiłagodzący-
mi,azwłaszczatym,żeprzestępstwonieprzyniosłozłoczyńcykorzyści,wniektó-
rychsprawachakcentowanoteżstosunkowomłodywieksprawcy,którytowieknie
tylkodawałnadziejęnapoprawę,aleipozwalałnawykorzystaniejegosiłyroboczej.
NauniwersałRadyNieustającejz1782r.iobjaśniającągorezolucjęzrokunastęp-
negopowoływanosięzazwyczajtak,jakbytobyłtylkododatkowyargument,prze-
mawiającynietylezazastosowaniemłagodniejszejkary,ileuzasadniającyodsyłanie
skazanychdorobótfortecznychwKamieńcuPodolskimlubCzęstochowie.
Niemajednakwątpliwościcodotego,żesędziowiegnieźnieńscyliczylisięzza-
leceniamiRady39.Szczegółowewskazywanietytułówidatuniwersałuorazrezolucji
potwierdza,żetraktowanojewGnieźniebardzopoważnie.Staranosięteżpostępo-
waćzgodniezzawartymiwnichwskazówkami,wypowiadającsięnatematkosztów
33
Takw1788r.wsprawachMarcinaKlimańskiego(GnieznoIl55,s.679)iJakubaCzajki(Gniezno
Il55,s.715)orazw1789r.wsprawieJakubaMironowicza(GnieznoIl55,s.757).
34
35
36
37
GnieznoIl55,s.669.
GnieznoIl55,s.679.
GnieznoIl55,s.715.
GnieznoIl55,s.757.
38
Byćmożezmianaworzecznictwienastąpiłaroklubdwalatawcześniej-jakwspomnieliśmy,akta
ztegookresuprawdopodobniesięniezachowały.
39
Nawetw1790r.,gdyRadajużnieistniała.Zauważmy,żewjednejzesprawrozpatrywanychw1788
r.sąd,uznającoskarżonegozawłóczęgęizakazującmupobytuwmieścieijegookolicach,atakże
konfiskującznalezioneprzynimpieniądze,przywołałuniwersałnNajjaśniejszegoPanazazdaniem
RadyNieustającej”wydany25maja1787r.nnaponowienieustawkrajowychohultajach,włóczęgach
igołotach”(GnieznoIl55,s.720-721).
