Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Źródłaprawa
33
dopuszczasięnagruncieprawaprywatnegoprzyjmowanietzw.contralegemre-
zultatówwykładnidanegoprzepisu-wznaczeniujejsprzecznościzwyraźnym
jegoznaczeniemjęzykowym.Wnowszychpolskichwypowiedziachdoktryny
prawniczejiorzeczeniachsądowychuznawanajestwszczególnychprzypadkach
tamożliwość,jeżelitylkonieprowadzitodonieusprawiedliwionegonaruszenia
ochronyzaufaniadojęzykowegoznaczeniadanegoprzepisuwkontekściewywa-
żaniatejwartościzinnymiistotnymiwzględamidlainterpretacji,znajdującymi
sięupodstawwykładnisystemowejifunkcjonalnej
23
.Podrugie,możnauznać,że
wanalizowanychsytuacjachsądjedyniemoże,itotylkowwyjątkowychprzypad-
kach,niezastosowaćokreślonegoprzepisusprzecznegozdyrektywą.Nagruncie
polskiegoporządkuprawnegotakiepodejścieniejestjednakdopuszczalne
24
;co
niewykluczazastosowaniawposzczególnychprzypadkachart.5k.c.,oilezaist-
niejąkutemugeneralnepodstawy.
Naszymzdaniem-potrzecie-otym,czyprawokrajowezostaniezinterpreto-
waneinastępniezastosowanewstosunkachcywilnoprawnychzgodniezdyrek-
tywą,rozumianąwedługwykładniustalonejprzezTSUE,przesądzatreśćprawa
23Por.wtejkwestiiZ.Radwański,Uwagiowykładniprawacywilnego,RPEiS2009,z.1,s.9in.;
S.Biernat(w:)PrawoUniiEuropejskiej.Zagadnieniasystemowe,red.J.Barcz,Warszawa2006,s.289in.;
K.Kowalik-Bańczyk,Prowspólnotowawykładniaprawapolskiego,EPS2005,nr3,s.9in.;T.Spyra,Granice
wykładniprawa,Kraków2006,s.72in.oraz257in.;A.Kalisz,Wykładniaistosowanieprawawspólnoto-
wego,Warszawa2007,s.201in.WświetlewyrokuSNzdnia6grudnia2007r.(IIISK16/07,OSNP2009,
nr1-2,poz.31)należytudodać,żebrakobowiązkutakiejwykładni,gdyokreśloneprzepisynieimple-
mentujądoprawapolskiegoprawaUE(chybażedotyczytoprzepisówprawakrajowego,wprawdzienie-
implementującychtegoprawa,alesformułowanychwtakisposób,żeodsyłajądoprawawspólnotowego).
WówczasaktynormatywneUEiorzecznictwoTSUEsąjedynieźródłeminspiracjiintelektualnejista-
nowiąprzykładsposoburozumowaniaprawniczegoirozumieniapewnychpojęć,któremogąznaleźć
zastosowanieprzywykładniprzepisówprawapolskiego.Nasuwasiętubardziejogólnaocena.Wistocie
wcorazszerszymzakresiejestdopuszczanawykładniacontralegem(wedługterminologiizdawnychujęć),
stosowanazarównoprzezsądypolskie,jakiTSUE.Piszeotymwyraźnie,itowsposóbaprobujący,Z.Rad-
wański,DerywacyjnakoncepcjawykładnipolskiegoprawaprywatnegoawykładniaprawaUniiEuropejskiej
(w:)Aureapraxis,aureatheoria.KsięgapamiątkowakuczciProfesoraTadeuszaErecińskiego,red.J.Gu-
dowski,K.Weitz,t.2,Warszawa2011,s.2509.NagruncieprawaautorskiegowPolsceprzykłademsą
orzeczeniaSNdotyczącebrakuobowiązkuwymienianiapóleksploatacjiwumowachlicencyjnych,ana
gruncieprawaUEorzeczeniaTSUEwsprawiewyczerpaniaprawaautorskiegodoprogramukompute-
rowegoudostępnionegoon-line.Corazczęściejprzyjmowanegeneralnenrównouprawnienie”wszystkich
metodwykładni,takżeprowadzącedozakwestionowaniasemantycznegoznaczeniaprzepisuniebudzące-
gowątpliwości,gdyprzemawiajązatymwzględywykładnifunkcjonalnej,sprzyjapoczuciuniepewności
prawnejuichadresatówiprowokujepytanieosensart.5k.c.Por.wtejkwestiiszczegółowoK.Płeszka,
Wykładniarozszerzająca,Warszawa2010,zwłaszczas.187-232.Wydawałobysię,żewtakichsytuacjach
(awięcjeżelinjasne”semantyczneznaczenieprzepisunieodpowiadaaktualnympotrzebomlubfunkcji
danegounormowania)należałobyzmienićdanyprzepis,adotegoczasuwykorzystywaćkonstrukcjęnad-
użyciaprawalubprzepisywsprawiezasadwykładniumów-dopuszczającekonwersjęlubodstępstwood
znaczeniajęzykowegoumowy.
24Wcytowanejwcześniejopiniirzecznikzastrzega,żenoworozdzielenietzw.«zastępczego»skutku
bezpośredniegodyrektywimożliwościpowoływaniasięnadyrektywyzeskutkiemwyłączającymnigdy
jednakniezostałoogólnieiwyraźniepotwierdzoneprzezTrybunał.Zakresstosowaniatrzeciegorozwią-
zaniapozostajewięc,jaknarazie,bardzoograniczony”(pkt64).
