Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Napoczątkukwietnia2007rokumiałamiejscewPolscepremierafilmupt„Ogród
Luizy".Filmtenopowiadałhistorięspotkaniadojakiegodoszłopomiędzydwomapacjentami
oddziałupsychiatrycznego.Pierwszymznichbyłamłodakobieta-tytułowaLuiza.Osobata
zostałaprzyjętadoszpitalawzwiązkuzpróbąodebraniasobieżycia.Pacjentkazjednejstro-
nydoświadczyłasilnychstanówdepresyjnych.Zdrugiejperspektywywidzwtrakcieogląda-
niafilmumógłdostrzec,iżuwspomnianejLuizywystępująnietylkomyślirezygnacyjne,ale
równieżomamysłuchoweorazwzrokowe.Udrugiegozwspomnianychbohaterów-granego
przezMarcinaDorocińskiego-podobnychsymptomówniedałosięzaobserwować.Pacjent
tenprzedstawionyzostałprzezreżysera,jakoosobapragnącauciecprzedodpowiedzialnością
karną.Ucieczkętązagwarantowaćmiałorozpoznaniezaburzeniapsychicznego,któregoob-
razpozwolićmiałnauznanieiżbohatertenbyłniepoczytalnywchwiliwielokrotnegonaru-
szaniaprzepisówprawa.Wfilmie„OgródLuizy"pojawiająsiępojęciatakie,jak;ubezwła-
snowolnienie,internacja,przymusoweleczenie,przymusbezpośredniobserwacjasądowo-
psychiatryczna.Filmtenjesttymsamymjednązpierwszychpolskichprodukcjiodnoszących
siędoszczególnegotematu,jakimjestochronazdrowiapsychicznego.
Przywołanywtymmiejscufilmjestnietylkointeresującymobrazem,wzbogaconym
ciekawymikreacjamiaktorskimi.Jestonbowiemponadtoswoistym„podręcznikiem"
pokazującym,iżpsychiatriawsposóbnieuchronnyłączysięzprawemorazspołeczeństwem.
Przywołanepowyżejpojęciawzajemniesięprzenikająwchwilipodejmowaniadyskusji
natematwspomnianegopowyżejterminuochronyzdrowiapsychicznego.Udzielanieświad-
czeńosobomdoświadczającymzaburzeńpsychicznychjestniemożliwebezodniesienia
sięnp.doprzepisówregulującychzasady:przyjmowaniapacjentówdoszpitalapsychiatrycz-
negobezzgody,czyteżstosowaniaprzymusubezpośredniego.Zdrugiejjednakstronytakże
prawnicycorazczęściejpotrzebująwsparciazestronyprzedewszystkimpsychiatróworaz
psychologów.Sędziowieposiłkująsięopiniąwspomnianychspecjalistównietylkowpostę-
powaniachkarnych,aletakżewsprawachspadkowych,rodzinnychorazcywilnych.Wtym
miejscunależyjednakżedodać,iżpodobnezagadnieniawsposóbnieuchronnypromieniująw
sposóbspołeczny.Ubezwłasnowolnienie,leczeniebezzgody,prawaosóbniepotrafiących
wyrazićopiniitotylkoprzykładyproblemów,którewzbudzająszczególnezainteresowanie
np.mediów,relacjonującychczęstosytuacjewjakichznajdująsiębylipacjenciszpitalapsy-
chiatrycznego.
Celemprezentowanejmonografiijestukazanieszczególnegocharakterupodobnego
powiązania.Autorzyposzczególnychrozdziałówzdecydowalisięwsposóbwielowątkowy
ukazaćzwiązkiłącząceprawo,psychiatrięispołeczeństwo.
MonikaBanaszczykpodjęłasięetycznejorazmetodologicznejanalizyzagadnieniabadań
naukowych.artobowiemzwrócićwagęnietylkonaszczególnąsytuacjępacjentów
doświadczającychzaburzeńpsychicznych.Koniecznejestbowiemwskazanienastandardy
etycznejakietowarzyszyćwinnypracyekspertówposzukującychnowychinformacjidoty-
czącychludzkiejpsychiki.Standardytewydająsięrówniekluczowebadająctematseksual-
nościdoświadczanejprzeznp.osobyupośledzoneumysłowo.
1Problemtenwswejporów-
1Zarównowliteraturzeprzedmiotu,jakiwaktachprawnychcorazczęściejwskazujesięnakoniecznośćrezy-
gnacjizpojęcia„upośledzeniaumysłowego”izastąpieniagoterminem„niepełnosprawnościintelektualnej”.
5
