Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
wewnętrznejnadWisłą.Innymisłowy,czypodejścieorazcelepolityczne
ZachoduewoluowaływrazzprzemianamizachodzącymiwPolscewintere-
sującymnasokresie.Jednymzistotnychelementówrozważańjesttakże
stosunekdemokracjizachodnichdonarodzinirozwojuopozycjipolitycznej
wPRL.Trzebasięzastanowić,czyużycieprawczłowiekaodgrywałojakąś
rolęwewsparciuruchudysydenckiegoprzezUSAiinnepaństwa.Interesująca
jestteżodpowiedźnapytanie,wjakimstopniuichdziałanianatympolu
wpływałynazmianępodejściarządukomunistycznegodokwestiiwewnętrz-
nych,przedewszystkimprzeciwnikówpolitycznychwdrugiejpołowielat
70.,orazopozycjisolidarnościowejpowstałejpoSierpniu)80.Nakoniec
trzebazastanowićsięnadzasadnicząkwestią-czywykorzystanieprawczło-
wiekabyłoskuteczneiprzyniosłokorzyściwdziałaniachpodejmowanych
wobecPolski.
Mimopodjęciawostatnichlatachnowychbadańzwiązanychzprawami
człowiekazagadnienieichobecnościwpolitycezachodnichdemokracjiwo-
becPRLniezostałojeszczecałościowozbadane.Istniejąnielicznemonogra-
fiepokazującezwłaszczarolętegoczynnikawpolityceStanówZjednoczonych
wobecEuropyWschodniejiPolski,aleniewyczerpująonetematu8.Również
wprzypadkuWielkiejBrytaniiliteraturaprzedmiotujestdosyćograniczo-
na9.Wwielupublikacjach,wktórychporuszonoproblemybrytyjskiejpolity-
kizagranicznejwaspekcieprawczłowieka,nieznajdziemyinformacji
oPolsce10.Zagadnieniaprawczłowiekabyłyuwzględnianewpracachdoty-
czącychstosunkówPRL-RFN,aczkolwiekniedoczekałysięodrębnejmono-
grafii11.WniewielkimstopniudotycząPolskiogólneopracowanianatemat
wykorzystaniatejkwestiiprzezBonn12.Wprzypadkupracyomawiającejsto-
8
Znajważniejszychistniejącychjużpracwjęzykupolskimpatrz:A.Mania,Détenteipoli-
tykaStanówZjednoczonychwobecEuropyWschodniejstyczeń1969–styczeń1981,Kraków2003,
s.51-53i143-144;J.Tyszkiewicz,Rozbijaniemonolitu.PolitykaStanówZjednoczonychwobecPolski
1945–1988,Warszawa2015,s.382-384,395-453;orazanglojęzycznapracaS.B.Snyder,Human
Rights,któraskupiłasięjednaknawpływiedziałalnościorganizacjipozarządowychnapolitykę
Waszyngtonuiwniewielkimstopniuuwzględniłatematykępolską.
9WstępneustaleniabadawczenatentematpatrzJ.Tebinka,PolitykaWielkiejBrytaniiwobec
opozycjidemokratycznejwPolsceiinnychkrajachblokuradzieckiegowlatach1975–1980,w:Opozycja
demokratycznawPRLwlatach1976–1981,red.W
.Polak,P
.Ruchlewski,J.Kufel,Gdańsk2012.
10L.Ratti,Britain,Ost-andDeutschlandpolitik,andtheCSCE(1955–1975),Bern2008;
K.Hebel,PropagandatoolsandidealisticgoalsBritainandtheColdWarpoliticsofhumanrightsinthe
CSCE,1972–73,w:HumanRightsinEuropeduringtheColdWar,red.K.Brathagen,R.Mariager,
K.Molin,London2014,s.113-136;M.Hurst,BritishHumanRightsOrganizationsandSoviet
Dissent,1965–1985,London2016.WyjątekstanowiksiążkaautorstwaT
.BeamishiG.Hadleya
(TheKremlin’sDilemma.TheStruggleforHumanRightsinEasternEurope,London1979),którajest
jednakbardziejbieżącymzapisemwydarzeńniżpogłębionąanaliząnaukową.
11D.Bingen,PolitykaRepublikiBońskiejwobecPolski1949–1992,Kraków1997;W
.Jarząbek,
PolskaRzeczpospolitaLudowawobecpolitykiwschodniejRepublikiFederalnejNiemiecwlatach1966–
1976.Wymiardwustronnyimiędzynarodowy,Warszawa2011.
12M.Peter,SicherheitsundEntspannung.DieKSZE-PolitikderBundesregierungindenKrisen-
jahren1978–1981,w:DieKSZEimOst-West-Konfikt.InternationalePolitikundgesellschaftlische
