Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstępredaktoranaukowego
sątuprzedewszystkimkomuniści,owiwspomnianiwyżejHmó-
wiącyidziałającyludzie”,wPolsce,NRDiCzechosłowacji16.
Wcześniejszedoświadczeniabadawczeautoraijegokompeten-
cjejęzykoweumożliwiływykorzystaniebardzoszerokiejizróż-
nicowanejbazyźródłowejiliteratury,awrezultacieujęcieza-
równogeneralizujące,jakteżukazująceszczegółyiodcienie
dotejporyumykającebadaczom.Zrównąswobodąoperuje
taknapoziomiecentralnychorganówpaństwa(czyraczejpar-
tii),jakiprzeprowadzagłębokieposzukiwaniamikrohistorycz-
ne,docierającdokomitetówpowiatowychczyzakładowych,od-
krywającobszarynieczęstoeksplorowane,zwłaszczawujęciu
komparatystycznym.
To,żepodstawęnarracjiKolářastanowiideologiajestoczy-
wisteizrozumiałe,wszakrezygnacjazniejstanowiłabydla
Hpoststalinowskich”komunistówporzuceniepodstawbytu
iczynnikalegitymizującegoichistnienie/działanie.Zaskakuje
jednak(pozytywnie!)rola,jakąautorprzydzieliłCZASOWI,
azwłaszczazastąpieniudotychczasowego,stalinowskiegopara-
dygmatu(czywręczdogmatu)przyszłościprzeznoweinterpre-
tacjeprzeszłości,wtymprzeszłościpartii.Czasminiony–nawet
tendemonizowanydotądHprzedwojną”–niebyłjużnacecho-
wanytaknegatywnie.Należyprzytympamiętać,żehoryzont
czasu(ipamięci)olbrzymiejczęściczynnychnaprzełomielat
pięćdziesiątychisześćdziesiątychczłonkówpartii,zarównotych
prominentnych,jakiszeregowych,sięgałgłębokowmiędzywoj-
nie,aiokresprzed1918r.nienależałdoprehistorii.
Przeszłośćniezostałaoczywiściezrehabilitowanaenbloc,
niezrezygnowanozjejdogmatycznegodefiniowania,alejedno-
cześniedołaskpowróciłyfakty,wieloznaczność(wtymHświata
burżuazyjnego”),zrozumienieróżnorodnościiautentyczności
Hposzczególnychaktorówhistorycznych,którzyniezawszedzia-
łaliwzgodziez»wielkąhistorią«”.Niemałomiejscapoświęca
więcKolářzarównorenesansowimiejscowych,lewicowychtra-
dycjilokalnych,jakiwyklętychprzezstalinizmpojęćHnaród”
16TakaHpotrójna”perspektywaniejestbynajmniejnowa,jednakwcześ-
niejszeopracowaniaograniczałysiędoHklasycznych”relacjipolitycznych:
B.Ihme-Tuchel,Das„nördlicheDreieck“.DieBeziehungenzwischenderDDR,
derTschechoslowakeiundPolenindenJahren1954bis1962,Köln1994.
13
