Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
53
Pamiętnikarzezauważali,żewłaśniedlategoczasamiwspółcześnipozytywnie
ocenialiokrespanowaniaAugustaIII,wszaktrwałwtedywkrajupokój
iwszystkotoczyłosięwokółspokojnie
3
.Tenpoglądwyrażonyprzezpamiętni-
karzypierwszejgrupypotwierdzająźniejszeprzekazypamiętnikarskie,ztym,
żeniesąonejużtakbezkrytycznewocenieowegosielskiegostanu.Owszem,za
AugustaIIInwiększośćszlachtybyłazadowolona,żenicsięwkrajuniezmie-
nia”,alebyłotowygodne,cozauważano,szczególniedlamagnatówipanów
4
.
Tenspokójdoprowadziłwkońcuobywatelidotakiegoponiżenia,żenawetjuż
tegonieodczuwali
5
.Zdawanowięcsobiesprawęzniebezpieczeństwatkwienia
wstaniebłogiegospokoju,dodatkowozauważano:nPokójrodziobfitość,za
obfitościąidziezbytek,zbytekjestojcemchciwościizniewieściałości”
6
.Im
trudniejtenstanspokojubyłoosiągnąć,tymwięcejjednakgodzonosięzańpła-
cić.K.Brodziński,pamiętnikarztrzeciejgrupy,twierdził,żejegoojciecpragnął
spokojujużnchoćbyzofiarąwszelkiegodobra”
7
.Spokójniewątpliwiebyłzatem
dlaszlachtyczasówstanisławowskichwartościąjednąznajcenniejszych,po-
równywalnązarównozOjczyzną,jakiwłasną-rodziny-pomyślnościątakże
wsferzeekonomicznej.Ówspokójnieoznaczałinieograniczałsiędocichego
1111111111
ściedemariéebyćliczą...”-małżeńskiedoleiniedolewepocesaskiej.W:Podróżepohistorii.
StudiazdziejówkulturyipolitykieuropejskiejofiarowaneProfesorowiStanisławowiGrzybow-
skiemu.Red.F.L
EŚNIAK
.Kraków2000,s.256-267;W.D
WORZACZEK
:Obadaniach
genealogicznychnaddawnąrodziną.W:Staropolskiespołeczeństwo...,s.179-180,186.
3
Por.BezkrólewiepośmierciAugustaIIIgo(Wyjątekzpamiętnikówwspółczesnych,zezbioru
swegoudzieliłF.M.S[obieszczański]).BW1848,T.3[dalej:Bezkrólewie],s.163;Dziejepolskie
rkps1,T.1,s.2.
4
Por.LNB,F99rkps124,k.2,HistoriaPolski[K
OSSAKOWSKI
?1750-1831][dalej:
K
OSSAKOWSKI
:HistoriaPolskirkps].
5
Por.LNB,F99rkps125,k.38v.,[K
OSSAKOWSKI
1796]:nDziejePolskiktóreongisynow-
commoimopowiedział[dalej:K
OSSAKOWSKI
1796rkps].Owewypowiedzinieuwzględniają
rywalizacjipolitycznejmiędzyszlachtąwewnątrzkraju,taspokójtenburzyła,wszakbyłaudzia-
łemniewielu,niemniejcałąRzeczpospolitąpchnąłnaskrajprzepaści,por.Ojciecisynczyli
wspomnieniazczasówprzeszłychinaszych.W:PismaFranciszkaWiktoraDmochowskiegobyłe-
gowachmistrzawwojskachpięciużnychmocarstw,dziśmajstrakrawieckiegowPrzemyślu.
Wyd.A.E.K
OŹMIAN
.Lwów1843[dalej:D
MOCHOWSKI
],s.9;PamiętnikidopanowaniaAugusta
IIIipierwszychlatStanisławaAugustaprzeznieznajomegoautora.Wydanezrękopismuprzez
E.R
ACZYŃSKIEGO
.T.1-3.Poznań1840.W:ObrazPolakówiPolskiwXVIIIwieku.Wyd.
E.R
ACZYŃSKI
.T.1-3.Poznań1840[dalej:Pamiętnikidopanowania],T.1,s.210-217;
A.M
AGIER
:EstetykamiastastołecznegoWarszawy.WstępJ.M
ORAWIŃSKI
.Oprac.H.S
ZWAN
-
KOWSKA
.KomentarzeE.S
ZWANKOWSKI
,J.W.G
OMULICKI
.Wrocław1963[dalej:M
AGIER
],s.70;
BOrkps4551,k.13,Dziennikpodróżyroku1805,1806i1808JanaBogusza[dalej:B
OGUSZ
rkps];N
IEMCEWICZ
,T.1,s.107,208.
6
ZpamiętnikaTeofilizJabłonowskichSapieżyny(1771-3).Przypisyiwyd.W.K
ONOP
-
CZYŃSKI
.Kraków1914[dalej:S
APIEŻYNA
],s.89.
7
K.B
RODZIŃSKI
:„Wspomnieniamojejmłodości”iinneurywkiautobiograficznewydał
iwstępemopatrzyłJ.Tretiak.Kraków1901[dalej:B
RODZIŃSKI
],s.23.Por.teżD
MOCHOWSKI
,
s.11;WalentegoWolskiegozNiestępowaPamiętnik1806-1810.nRocznikTowarzystwaNauko-
wegowToruniu”1909,T.16;1911,T.18[dalej:W
OLSKI
],s.27-76,tuukazywanatakżejako
niechęćdowojny.