Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
powrócićdokraju,ponieważczekałyichtamrepresje.Wnastępstwie
konferencjiwTeheranieiJałcie(1944–1945)krajeEuropyŚrodkowej
iWschodniej,wtymrównieżPolska,znalazłysięwsowieckiejstrefie
wpływów,czegorezultatembyłopowstaniewtychkrajachreżimów
komunistycznych6.
PrzedemigracjąpolskąwWielkiejBrytaniistanęłowieletrudnych
zadań.Oprócztroskiozapewnieniepodstawbytumaterialnego,naczo-
łowysunęłasiękwestiaumożliwieniamłodemupokoleniuemigracyjne-
mudalszejnaukiwjęzykuojczystym.
Odmiennebyłostanowiskowładzbrytyjskich,dlaktórychistotną
kwestią,związanązemigracjąpolską,byłoumożliwienietejspołeczno-
ściadaptacjiwspołeczeństwiebrytyjskim,głównieprzeznaukęjęzy-
kaangielskiegoorazstworzeniemożliwościzdobyciazawodudającego
podstawyutrzymania.Pierwszepowojennelatabyłyokresemścierania
siętychdwóchkoncepcji7.
Istniałarealnamożliwośćwynarodowienia.Dlatego,abytemuza-
pobiec,należałozapewnićkażdemupolskiemudzieckunaukęwpol-
skiejszkole,atymsamymumożliwićrzetelnąnaukęjęzykaojczystego,
wyposażyćwpodstawowewiadomościokulturze,historii,literaturze,
tradycjachpolskichireligii.Możliwośćtakąstwarzałypolskieszkoły
językaojczystegotzw.szkołysobotnie,wktórych,wdniwolneodzajęć
wszkoleangielskiej,prowadzonozajęciadladziecipolskichz:języka
polskiego,religii,historiiigeografiiPolski.
Dotychczasjednakwhistoriografiipedagogicznejmożnazauważyć
niedużezainteresowaniedziejamiszkółprzedmiotówojczystych.Za-
zwyczajtematykaszkolnictwapolskiegonaemigracji,zarównowcza-
sie,jakipozakończeniudrugiejwojnyświatowej,byłaporuszanaprzez
historykówoświaty8.
Kwestieszkolnictwapolskiegonaobczyźnieodczasówdrugiejwojny
światowejbyływielokrotnieomawianewartykułachipublikacjachzwar-
tych,jednakdotejporynieukazałasiężadnamonografiapoświęconadzie-
jomszkółprzedmiotówojczystychwWielkiejBrytaniipodrugiejwojnie
światowej.Stanwiedzynatemattychżeszkółbyłdotychczasfragmenta-
6
T.Kondracki,HistoriaStowarzyszeniaPolskichKombatantówwWielkiejBrytanii,
ZarządGłównySPKwWielkiejBrytanii,Londyn1996,s.9.
7
Tamże,s.66–67.
8
Zob.W.Miodunka,StanbadańnadPoloniąiPolakamiwświecie,„Przegląd
Polonijny”1999,z.1.
