Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SIEDLISKOROŚLINUPRAWNYCH
|71
wykorzystanieprzeznieświatłanaturalnego.Decydujeotymprzedewszyst-
kimzagęszczenieroślinnajednostcepowierzchni,wedługpodstawowej
zasady-niemożeonobyćzbytduże,abyroślinywzajemniesięniezacie-
niały.Parametrtenregulowanyjestprzezsiewlubsadzenieodpowiedniej
ilościmateriałusiewnegoorazwłaściwejegorozmieszczenienajednostce
powierzchni.Czynneregulowaniewarunkówświetlnychmożliwejesttylko
wszklarniachiinspektachprzezprzedłużenieokresunaświetlaniazesztucz-
nychźródełalboprzezzacienianiewceluzmniejszeniaintensywnościświatła
lubskróceniaczasujegodziałaniawciągudoby.
Wykorzystujączjawiskafotomorfogenezy64,możnaniektórymiparame-
tramisiewuzmienićwpewnychgranicachpokrójrośliny,np.:zwiększenie
obsadysoi(Glycinehispida)przezzwężeniemiędzyrzędzispowodowało
wydłużeniesięrośliniwyższeosadzeniepierwszegostrąka,cojestszczegól-
nieważnedlaograniczeniastratplonupodczaszmechanizowanegozbioru
tejrośliny.Powszechniepraktykowanygęstszysiewroślinprzeznaczonych
nazielonkęlubkiszonkęniżnazbiórnasionjestrównieżformąsterowania
fotomorfozamiprzezodpowiedniąarchitekturęłanu.Nadmiernezagęszcze-
nie,ograniczajączbytnioudziałPhAR(ang.photosyntheticallyactiveradia-
tion-promieniowanieczynnefotosyntetycznie)wewnątrzłanu,stymuluje
wprawdziewzrostelongacyjny,leczprowadzidozmniejszeniaplonusuchej
masyizwykleteżpogorszeniawartościpokarmowej.Biernymregulowaniem
warunkówświetlnychjesttakżeredukowanienadmiernejilościroślinprzez
przecinkęlubprzerywkę,stosowanegłówniewzasiewachroślinokopowych
korzeniowych.Podobnienależypotraktowaćniszczeniechwastów,których
obecnośćnapoluzwiększazagęszczenieroślinnajednostcepowierzchni.
Niektóregatunkisąszczególnieszkodliwe;mogąprzerastaćłanlubowijać
sięnaźdźbłachczyłodygachuprawianychroślinipełniejjezacieniać(Jasiń-
ska,Kotecki2003).
64Fotomorfogeneza-wpływświatłanawzrost,rozwójiróżnicowanieroślinpodczasich
całegocyklużyciowego(obejmującego:kiełkowanie,wzrostłodygi,powiększanieliści,
rozwójchloroplastów,syntezęchlorofilu,karotenoidówiantocyjanów,kwitnienie,owoco-
wanieistarzeniesięroślin).Światłowreakcjachfotomorfogenezyjestźródłeminformacji,
przekazywanejwłańcuchutransdukcjibodźcaświetlnegozapośrednictwemfotorecepto-
rów:światłaczerwonegoidalekiejczerwieni(fitochrom)orazświatłaniebieskiego(tzw.
kryptochrom);ostatecznymefektemdziałaniabodźcaświetlnegojestfototropizmifoto-
periodyzm;wszystkiezmianyspowodowanedziałaniemświatłapolegająnauruchomie-
niuspecyficznychgenówkontrolującychwieleprocesówmetabolicznych,awnastępstwie
wzrost,rozwójiróżnicowaniesięroślinwyższych;światłoregulujerównieżwzrostroślin
niższychigrzybów,np.stymulujekiełkowaniezarodników,wpływanapodziałykomórek
grzybów(encyklopedia.pwn.pl).
