Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
68
-natężenieświatładecydujeoprzyrościemasy(asymilatów)rośliny;pre-
cyzyjniej-oprzyrościemasyroślinydecydujeasymilacjanetto,która
stanowiróżnicęmiędzyilościąwytworzonychasymilatów,czyliasymila-
cjąbrutto,ailościąasymilatówzużytychwtymsamymczasiewprocesie
oddychaniarośliny.Mamytudoczynieniazpojęciem:świetlnypunkt
kompensacyjny-natężenieświatła(najczęściejzbytsłabe),przyktórym
równoważysięprocespobieraniaiwydalaniaprzezroślinęCO2,awięc
niemaprzyrostumasy.
Roślinyuprawne(najczęściejheliofity)wymagajądowyprodukowaniamak-
symalnegoplonumożliwiepełnegonaświetleniaprzezcałyokreswegetacji.
Wykorzystaniewarunkówświetlnychsiedliskawprocesiefotosyntezyzależy
odpowierzchniasymilacyjnejrośliny,awięcgłównieodłącznejpowierzchni
jejliści.Stosunektejpowierzchnidozajmowanejprzezroślinępowierzchni
gleby,czyliindeksliściowyroślinyLAI(ang.leafareaindex),przeliczasięjako
łącznąliczbęroślinna1m2-jakoindeksliściowyłanu.Wskaźniktenzwięk-
szasięwmiaręwzrosturoślinizależyodichobsady.Przyrostsuchejmasy
przypadającynajednostkępowierzchniwjednostceczasujestwskaźnikiem
intensywnościasymilacjinetto-NAR(ang.netassymilationrate)danejro-
śliny.IloczynwskaźnikówLAIiNARwyrażailośćwytworzonejwdanymcza-
siesubstancjiorganicznejwgramachsuchejmasy.Obliczonydlaroślinwłanie
napowierzchni1m2stanowiwskaźnikprędkościprzyrostuplonu-CGR
(ang.cropgrowthrate)(Świętochowskired.1996;Jasińska,Koteckired.2003).
-
podczaswzrosturoślinoprócznatężeniaświatłaistotneznaczeniema
takżejegoskładspektroskopowy
62
,gdyżwpływanaichpokrój(habi-
tus).Zjawiskotonazywasięfotomorfogenezą,aspowodowanenim
zmianyfotomorfozami.Jakwspomniano,wfotosyntezieczynnesąprzede
wszystkimpromieniepomarańczowoczerwoneorazniebieskofioletowe.
OznaczonesąoneskrótemPhAR(ang.photosyntheticallyactiveradia-
tion-promieniowanieczynnefotosyntetycznie).Roślinawykorzystujeje
zpromieniowaniabezpośredniegoirozproszonego.Docierająonewnaj-
większymnasileniudogórnychpartiiłanu,awmniejszymdodolnych.
Wdolnychpartiachłanuzwiększonyjestudziałpromienidługofalowych
zprzewagądalekiejczerwieni,którestymulująwydłużaniesiępędów.
62Fale0,75-24pm-niewidzialnepromieniepodczerwone,wywołująceefektycieplne;fale
0,4-0,75pm-wywołującewrażeniewzrokowe;fale0,29-0,4pm-promieniowanie
nadfioletoweszkodliwedlaorganizmówżywych.
