Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Eurazjatyzm-źródłaideiiwspółczesnekoncepcje
33
sięramtzw.otwartegomodelu.Zwolennicytejkoncepcjipowtarzajątezyza-
proponowaneprzezobcychuczonych,którzyostatnimilatystawiająnaotwar-
tymodelintegracjiwAzjiCentralnej.Międzynarodowibadaczewskazują,że
głównymproblememregionusąniewystarczającepowiązaniawzajemne(ang.
connectivity)81.Tłumaczątotym,żepaństwaAzjiCentralnejmałohandlują
iwspółpracujązesobą.Dlategonależydążyćdozmniejszaniabarierdlahandlu
iruchuludzi.Najkorzystniejszymscenariuszembyłabycałkowitalikwidacja
granicwewnętrznych,przyjednoczesnejpełnejsuwerennościnarodowej.Po-
trzebnesąrównieżprzejrzystegranicegospodarczezChinami,Afganistanem
iIranem.WdocelowymformacieAzjaCentralnapowinnastaćsięotwartym
regionemzaktywnymhandlemwewnętrznym,regionemgotowymdowymia-
nyhandlowejzAzjąPołudniową,ChinamiiBliskimWschodem.
Takopisanetranzytowo-transportowewidzenieprzyszłościAzjiCentralnej
pojawiasięjednaktylkowjednymzpoglądównarozwójprocesówintegra-
cyjnychwtymregionieświata.Podejścietozakłada,żewzasadziebędzie
onajedynieeksportowaćzasobynaturalneiimportowaćtowaryprzemysłowe.
Wymuszatopostawieniepytaniaostabilnośćekonomicznegorozwojuimoż-
liwośćutworzeniadostatecznejliczbymiejscpracywceluzabezpieczeniaza-
trudnieniadlaszybkorosnącejliczbymieszkańców82.
Otwartepozostajepytanieostabilnośćrozwojugospodarczegoregionu.
DodatkowopodejścietakieusuwaRosjęjakokluczowegograczanaobszarze
centralnejEurazji,bezudziałuktórejniemożliwejestrozwiązaniewieluprob-
lemówregionu-zarównoekonomicznych,jakipolitycznych.Wskutekwska-
zanychbrakówamerykańskimodelintegracji,chociażstajesięważnączęścią
nowejeurazjatyckiejkoncepcjiNazarbajewa,nieokreślajednakjejsedna.
SamaRosja,zmierzającdorealizacjiswoichinteresówpolitycznychigospo-
darczych,niezależniepróbujeukształtowaćnowyprojektregionalnejintegracji
przezjużstworzonestrukturyintegracyjne(takiejak:uniacelna,Eurazjatycka
UniaGospodarcza,WspólnaPrzestrzeńGospodarczaiinne)zumocnieniem
zewnętrznychgranicgospodarczych,unifikacjęwewnętrznegoprawodawstwa
idalsząintegracjępaństwpostradzieckich(winterpretacjiniektórychautorów
rosyjskich,zakładającącałkowitewchłonięcietychpaństwprzezRosję).Ostat-
niatworzonaintegracjapolitycznawyglądajednakbardziejnaideologiczne
formułowanieniżnarealnycelkierownictwarosyjskiego,dobrzerozumieją-
81
WorldBank.2000.Tradeblocs.WorldBankPolicyResearchReport,OxfordUniversity
Press,NewYork,http://documents.worldbank.org/curated/en/2000/08/443576/trade-blocs(dostęp:
10.12.2017).
82
I.Safranczuk,Głobalizacyjawgołowach.CentralnajaAzijaijewrazijskajaintiegracyja,
nRossijawgłobalnojpolitikie”2015,nr1,http://www.globalaffairs.ru/number/Globalizatciya-v-go-
lovakh-17313(dostęp:20.12.2017).
