Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AspektbiałorosyjskiwschodniobałtyckiejrywalizacjiEntentyiniemieckiejprawicywojskowej...
żejeśliszybkotonienastąpi,sprawęrozstrzygnieLigaNarodów.Doraź-
nierządRosjimiałwyrazićzgodęnauznanieichautonomii18.Kołczak
zaakceptowałalianckiewarunkinotąz4czerwca19.Stanowiskotopo-
twierdzałateżnotaKonferencjiRosyjskiejwParyżu20.ZadowoliłotoRadę
Najwyższą.Protestyrządówrepubliknadbałtyckichpominiętonarazie
wParyżuiLondyniemilczeniem.Szansąnawzmocnienieichpozycjibyła
jedynierychłaeskalacjarywalizacjiniemiecko-brytyjskiejwregionie.Ata
wybuchłajeszczewczerwcu.
Jejelementemstałasiękonfrontacjaniemiecko-estońskastanowiąca
następstwomanewrujekabpilsko-aluksneńskiegoarmiiestońskiejzprze-
łomumajaiczerwca.Jegoefektembyłoopanowaniepółnocnowschod-
nichInflantpoJēkabpilsnadDźwiną.Wefekciezaślikwidacjafrontu
niemiecko-radzieckiegonapółnocodDźwiny21.Niemieckifrontprzeciw-
bolszewickiograniczałsięterazdokrótkiego,trzydziestokilometrowego
odcinkaciągnącegosięnapołudnieodestońskiegoprzyczółkajekabpil-
skiego.Redukowałotoniemieckiepolemanewruprzeciwbolszewikom.
Stawiałoteżwwątpliwośćzasadnośćdalszejantyradzieckiejdziałalności
militarnejNiemcówwregioniewogóle.Najbardziejdokuczałoimjednak
to,żenowyukładobszarówkontrolioddalałszansędotarciafrontunie-
mieckiegodorosyjskiegoKorpusuPółnocnego.Tenbyłizolowanyteraz
odNiemcówjużnieprzezbolszewików,couzasadniałobykontynuację
działańmilitarnych,leczprzezEstończyków.Tozaśredukowałonadzie-
objęciaKorpusuniemieckąkuratelą.Sytuacjaskutkowałakonfrontacją
zEstończykami.Niemcychcieliwyrugowaćichzfrontuprzeciwbolsze-
wickiegonapołudnieodPskowaiodebraćimzwierzchnościnadrosyj-
skimKorpusemPółnocnym.
Istotnybyłfakt,gotowośćdowspółpracyzNiemcamiwyrażała
częśćoficerówKorpusu,wtymzotoczeniamającegoprzejąćnadnimnie-
bawemzwierzchnictwogen.NikołajaJudenicza.WysłałonnawetdoBer-
linajakoprzedstawicielaA.Bökeshovedecelemwysondowaniamożliwo-
ścipozyskanianiemieckiejpomocy.WpoczątkuczerwcaGoltzrozpoczął
realizacjęplanu,zmierzającegodoprzejęciaprzezNiemcówmecenatu
18A.Juzwenko,PolitykamocarstwzachodnichwobecRosjiwroku1919(przedzałama-
niemsięofensywyKołczaka),flStudiazDziejówZSRRiEuropyŚrodkowej”[Warszawa]
1973,t.IX,s.138–139.
19A.Juzwenko,PostawaPolskiwobecakcjivonderGoltzaiBermondt-Awałowawkrajach
bałtyckichw1919r.,flKomunikatyMazursko-Warmińskie”[Olsztyn]1969,nr4,s.572.Patrz
teżw:P
.Łossowski,Kwestia...,s.579.
20A.Przybylski,Polskaa„biała”i„czerwona”Rosjawlatachwojny1919-20,flGazeta
Polska”,21.10.1932.
21Szerzejooperacjiryskiejsiłniemieckichorazestońskichw:T.Paluszyński,Walka
oniepodległośćŁotwy1914-1921,Warszawa1999,s.186–202;idem,WalkaoniepodległośćEs-
tonii1914-1920,Poznań2007,s.310–312.
75