Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Terminamiczęstoużywanymiwpracysą:przestępstwo,zachowaniepa-
tologiczne,nagannemoralnie,kontrowersyjne.
Przestępstwemjestczynzabronionyprawemkarnym,czynemnagannym
moralnie–czynsprzecznyztyminormami,natomiastzazachowaniekont-
rowersyjneuznajesiętakie,codoktóregoniemazgody,czysątozachowania
naruszającenormyspołeczne,dlapewnejgrupybowiemtakiezachowania
mogąbyćdewiacyjne,moralnienaganne,dlainnychnatomiastzachowaniami
zgodnymizuznawanymiprzeznichnormami.
Największeproblemypojawiająsięprzypróbiezdefiniowaniazjawiskczy
czynówpatologicznych,przezniektórychautorówokreślanychjakozjawiska
dewiacyjne.Nagrunciepsychologiiprzezdewiacjerozumiesiękażdywzorzec
zachowania,któryznacznieróżnisięodnormprzyjętychwspołeczeństwie
(Reber,2002).Wtymrozumieniudewiantemjestalkoholik,narkoman,pro-
stytutka,pedofil,samobójcaitp.,czyliten,któregozachowaniazaliczasiędo
zjawiskcharakterystycznychdlapatologiispołecznej.Dewiantemnatomiast
wpozytywnymznaczeniujestrównieżgenialnyuczony,artystaczyaltruista
poświęcającyswójczasiswojemienieosobompotrzebującympomocy,po-
nieważjegozachowaniarównieżodbiegająodprzyjętegowdanejspołecz-
nościwzorca.
Przyokreślaniupewnychzachowańjakonormalnychlubdewiacyjnychczy
patologicznychzawszeodwołujemysiędonormspołecznych.Jakstwierdził
A.PodgóreckiwewstępiedoPatologiispołecznej,kumulującesiędoświad-
czeniaspołecznewwynikuskomplikowanegoprocesupozwalająnaustalenie,
którezezjawiskspołecznychmożnauznaćzapatologiczneiwzwiązkuztym
należyjeobłożyćsankcjąkarnązuwaginarodzącąwsposóbbardziejlub
mniejuchwytnyszkodęspołeczną,aktóreszkódnieprzynoszą,mimoże
odbiegająodprzyjętychnorm(Podgórecki,1976).
Większośćnormspołecznychchroninietylkoporządekspołeczny,ale
równieżdobrokażdegoczłonkatejspołeczności.Należyjednakpamiętać
otym,żepewnenormyzmieniająsię,pewneprzestająobowiązywać,apo-
jawiająsięnowe,zwłaszczate,któredotycząmoralnościiobyczajów.Wśród
przedstawionychbadanymzachowańczęśćstanowiąwłaśnietakiezachowa-
nia,którychocenazpunktuwidzenianormmoralnychczyobyczajowych
wciąguostatnichdziesięcioleciuległazmianom.Dotyczytozwłaszczaroz-
wodów,współżyciaseksualnegobezślubu,prowadzeniapojazdupodwpły-
wemalkoholuitp.
