Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematykawiedzywnaukachspołecznych
3
astojącyzanimimotywzyskugwarantowałjejefektywnewykorzystanie
(Kostro2001,s.119).
PrzełomXIXiXXwiekuprzyniósłcałkowicieodmiennąperspektywę
postrzeganiawiedzyorazjejroliwkontekścierozważańekonomicznych.
DrugapołowaXIXwiekuobfitowaławwynalazki,zktórychprzynajmniej
kilkamiałofundamentalneznaczeniedlarozwojugospodarki.Mamytu
namyślisilnikspalinowyorazżarówkę,któreuchodzązasymbolewspół-
czesnejcywilizacji(należydonichtakżetranzystorwynalezionywpierw-
szejpołowieXXwieku).Obliczagospodarekulegałygwałtownymtrans-
formacjom.Szybkieizasadniczezmianyotoczeniarynkowegowiązałysię
wdużejmierzezrozwojemnaukowo-technicznym,stądteżniedziwi,że
gdypisanoowiedzywekonomii,corazczęściejmianonamyśliwiedzę
naukową,ujawniającąsiępodpostaciąwynalazkóworazinnowacji,nie
zaświedzęosobistą,wykorzystywanąprzezprzedsiębiorcędziałającego
narynku.
Wopublikowanejw1912r.TeoriiwzrostugospodarczegoJoseph
Schumpeterwprowadziłdoanalizyekonomicznejspecyficznąkon-
cepcjęprzedsiębiorczości.Wiedza,ucieleśnionawowocachpostępu
technicznegoiorganizacyjnego(wwynalazkach,innowacjach,atakże
wnowychzastosowaniachjużistniejącychzasobówwiedzyiśrodków
produkcji),byłaimplementowanadogospodarkiprzezprzedsiębior-
ców,cozwiększałoichzyski,aletakżeprzeobrażałodotychczasowo
funkcjonującysystemprodukcjidóbriusług,powodującrewolucyjne
zmianywwielusferachżycia3(Schumpeter1960,s.103–104ipassim).
Początkiwspółczesnejteoriiwzrostugospodarczegowiążąsięzmo-
delemskonstruowanympodkonieclat50.przezRobertaSolowa(Solow
1956).Neoklasycznafunkcjaprodukcjizostałaprzezniegowzbogacona
oparametrsymbolizującywiedzę(ściślej:postęptechniczny).Zakolejny
etapnadrodzedolepszegozrozumieniaiwyjaśnieniazjawiskarozwoju
gospodarczegomożemyuznaćpróbępotraktowaniawzrostujakoprocesu
endogenicznego.Dynamikajesttuokreślonawewnątrzmodelu,ajejsiłą
napędowąsąefektyzewnętrznezwiązanezkumulacjąwiedzywformie
technologiiorazkapitałuludzkiego(np.Mankiwiin.1992;Romer2000,
s.149–163;Romer1990).
RozwójwiedzypodpostaciąDszokówtechnologicznych”odgrywaza-
sadnicząrolęwkoncepcjachformułowanychprzezprzedstawicieliszkoły
realnychcyklikoniunkturalnych.W1982rokuErlingKydlandiEdward
3Schumpeterspopularyzowałrównieżcharakterystycznyschematrozwojugo-
spodarczego,opartynakolejnonastępującychposobieDfalach”,którenazwał–od
nazwiskaichodkrywcy–falamiKondratiewa.Każdaztakichfalzostałazapocząt-
kowanaseriąwynalazków,któreprowadziłydotransformacjisystemuspołecznego.
(Austriakargumentowałrównież,żeobserwowanefluktuacjegospodarczestanowią
Dwypadkową”falKondratiewaorazcykliomniejszychokresach,naprzykład,Jugla-
raiKitchina).
