Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Zrównoważonyrozwójprzestrzenimiejskiej
Jednymzeskutkówchaosuprzestrzennegojestwzrostkosztówfunkcjonowania
miast,azwłaszczautrzymania,obsługiirozwojuwszelkiejinfrastrukturypublicznej,
wtymobniżenieefektywnościjejwykorzystywania(Czarnecki,2011).Immniejzwar-
tazabudowa,tymwyższekosztygeneruje,acozatymidzie–powodujewiększetrud-
nościzdoprowadzeniemiutrzymaniemdróg,jakteżpodłączeniemdosieciwodno-
-kanalizacyjnejielektrycznej.Wskrajnychprzypadkachmożetodoprowadzićdo
całkowitegobrakudostępuzabudowy(zwłaszczamieszkaniowej)dopodstawowych
mediów.Jednocześnie,zewzględunawysokiekosztyutrzymania,niemożliwejest
zapewnienieodpowiedniegostandarduobsługitransportowejiusługowej.Zjawisko
toobserwujesięzwłaszczawstrefachpodmiejskich,gdziepanującewarunkikomuni-
kacyjneniesąwystarczającedoobsłużeniasieciosadniczej.Przyczyniasiętotym
samymdowzrostuzatłoczeniaiutrudnieńruchunaobszarachprzedmieść.Zkolei
wprzypadkupoprawykomunikacyjnejzachodzinegatywnesprzężeniezwrotne–
rozbudowasieciprzyczyniasiędojeszczewiększegorozprzestrzenianiazabudowy,
atoprowadzidoponownegopogarszaniasięwarunkówfunkcjonowaniasystemu
transportowo-osadniczego.Problemyzdostępemdoinfrastrukturypublicznejijej
obsługąwynikająnajczęściejznadpodażyterenówprzeznaczonychwplanachmiej-
scowychistudiachgminnychpodzabudowęmieszkaniową(znacznieprzekraczają-
cejrealnąchłonnośćdemograficzną).
Kolejnymskutkiemkryzysuurbanistycznegojestchaosmorfologiczno-funkcjonalny,
którycharakteryzujesięlicznymidysfunkcjamiurbanistyczno-przestrzennymi.Wśród
nichmożnawymienićwszczególności:degradacjęśrodowiska,marnotrawstwoprze-
strzeni,nakładanienowychformzabudowynaistniejącestrukturyosadnicze,wzrost
liczbypustostanówiterenównieużytkowanychulegającychstopniowejdegradacji,
perforacjęstrukturprzestrzennych(Czarnecki,2011),jakrównieżpowiązaneznimi–
wysokiekosztyobsługichaotycznejzabudowyorazniskistanestetycznyprzestrzeni.
Wwarunkachniekontrolowanegorozlewaniasięmiastkształtująsięrozległeinie-
uporządkowanestrukturyosadnicze,woderwaniuprzestrzenno-funkcjonalnymod
tychistniejących.Efektemjestsilnadefragmentacjakrajobrazuwpostaciprzypadko-
wejlokalizacjizabudowy,nieregularnejsiatkidróg,niezagospodarowanychdziałek
pomiędzybudynkami(będącychnajczęściejnieużytkami)orazpustychprzestrzeni
pomiędzymiastemanowązabudową(tzw.leapfrogdevelopment).Chaotycznyroz-
wójstrefpodmiejskichpowoduje,żezabudowamiejskamieszasięzterenamirolni-
czymi,terenamicennymiprzyrodniczo,atakżeobiektamiofunkcjachtransporto-
wych,produkcyjnych,magazynowych,usługowychikomunalnych.Nadmierna
lokalizacjazabudowynaterenachrolnychprzyjednoczesnymbrakumożliwościprze-
prowadzeniascaleńpowoduje,żenowopowstałastrukturaprzestrzennastanowi
odzwierciedleniekształtudawnychdziałekrolnych(urbanizacjanarolna).Ponadto
pojawiasięsilnanadpodażgruntówinwestycyjnychcechującychsięwadliwąstruktu-
