Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KILKASŁÓWWSTĘPU
Sytuacjatwórcynaemigracjiopisywanaiprzedstawianabyłana
rozmaitesposoby:jakodojmującaiprzykracodzienność,jakoza-
szczytnalubofiarnamisja,jakoprzekleństwo,względniejakojedna
zodmiannowoczesnegowydziedziczeniaiobcościartysty.Dlajed-
nychemigracjabyłaszansąwyjściazpolskiegopartykularzawszero-
kiświat,dlainnychzstąpieniemwanonimowośćipustkę,jedni
widzieliwniejwyzwanieskłaniającedoprzewartościowaniażyciaipo-
szukiwanianowejpoetyki,inniżyliipisalitak,jakbynieopuścili
swojejLitwy,MazowszaczyGalicji.Wszyscyborykalisięzemigra-
cyjnącodziennością,którabyłaprzedmiotembeznamiętnegoopisu,
kpiny,satyry,przedstawianojąpatetyczniebądźsentymentalnie,
względniewogólejejnieprzedstawiano.Innymisłowy,byciepisarzem
naemigracjiobrastałomitologiątwórcywygnanego,zwycięzcylub
ofiary,zapoznanegogeniusza,względniekogośztalentuobrabowa-
nego.Pisarzepolscyprzebywającyporoku1939nawychodźstwie
różnietematyzowaliwswojejtwórczościsytuacjętwórcynaemigracji,
odwołującsiędorozmaitychkonwencji,językówitradycji.Proble-
matyzowalijąwutworachautobiograficznychifikcjonalnych,fabu-
larnychidyskursywnych,wliryce,epistolografii,eseistyceidiarystyce.
Dziśpróbujemyrozpoznaćiopisaćnajważniejszeprzejawypisar-
skiejemigracyjnościorazsposobyjejartykułowania.Wskazaćmożli-
wościukazanianieujawnionychdotądsensów,którekryjąutwory
powstałenaemigracji.Ale,coznaczyobecniesłowonemigracja”,jak
rozumiećprozęipoezjętworzoneprzezPolakówpozakrajemwprze-
szłościidzisiaj?Czymożnamówićoparadygmaciepolskiejdwudzie-
stowiecznejliteraturyemigracyjnej?Jakwyglądająjejinterpretacje
czynionezestanowiskakulturobcych,drugichojczyznjejautorów?
Cownosząnoweodczytaniadokonywaneprzyużyciunarzędziantro-
pologiikulturowej,rozpatrującejinterakcjemiędzyswojskościąiob-
cościąorazstudiapostkolonialne,badającedyskursyzwycięzców
izdominowanych,efektywładzymetropolitalnegocentrumnadmiesz-
kańcamiopanowanychprzemocąterytoriów?
Natakieiinnepytaniapróbująodpowiadaćtekstyzamieszczone
wtymtomie.
Wjednymznichuznajesię,żeemigracjajestkreacją,fikcjąję-
zykową(M.Płachecki)ipojęcieto,nimzostanieużyte,winnozostać
