Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Prawnycharakternieprawidłowegodepozytupieniężnego
tamidziełPaulusa,PapinianaiJulianusastanowiąponadpołowęzbioru
zawierającegopismatrzydziestudziewięciuspecjalistówgłówniezokresu
klasycznegoprawarzymskiego.NaCodexConstitutionumskładasięchro-
nologicznieuporządkowanyzbiórustawikonstytucjicesarskich(coodpo-
wiadadzisiejszemupojęciuustawodawstwa).Novellaezaś,ostatniaczęść
CorpusIurisCivilis,zawierazbiórkonstytucji,którepowstaływczasach
późniejszychniżCodexConstitutionum34.
Potymkrótkimwstępiepowróćmydorzymskichklasykówiichana-
lizydotyczącejinstytucjipieniężnegodepozytunieprawidłowego.Wiemy
,
żerozumielijegozasady
,uznając,iżjesttotylkospecyficznytypdepozytu
oswoistejcharakterystyce,któraodróżniagowyraźnieodkontraktówta-
kichjakmutuumczykontraktupożyczki.
Depozytnieprawidłowywprawierzymskim
Kontraktdepozytowyjestopisanywtrzeciejczęściksięgiszesnastej
Digestów,zatytułowanejDepositivelcontra(Odepozycieiwypłacie).
Ulpianrozpoczynaodnastępującejdefinicji:
Depozytoznaczato,cooddanokomuśdoprzechowania,istądna-
zwa,żecośzostajeumieszczone[positus].PrzedrostekDde”wzmacnia
owoznaczenie,wskazując,żewszystkieobowiązkizwiązanezochro-
nąrzeczy
,spoczywająnatejosobie[którająprzyjmujenaprzecho-
wanie]35.[tłum.WS-P]
34Justynianzaznaczył,żenależywprowadzićkoniecznezmianywzebranychmate-
riałach,żebyprawoodpowiadałopotrzebomswoichczasówibyłomożliwiejaknajdo-
skonalsze.Temodyfikacje,poprawkiiopuszczenianazywanesąinterpolationes,atakże
emblemataTriboniani,nacześćTryboniana,któryodpowiadałzakompilację.Zagad-
nienieminterpolacjizajmujesięodrębnadyscyplina,któraustalaichzawartośćprzez
porównanie,analizęlogiczną,wykrywanieanachronizmówwjęzykuetc.,ponieważ
stwierdzono,żewczasachJustynianadokonanowieluinterpolacji.Zobacz:Hernán-
dez-TejeroJorge,Leccionesdederechoromano,s.50–51.
35Ulpian,pochodzącyzTyru(Fenicja),byłdoradcąPapiniana,innegowielkiego
jurysty
.RazemzPaulusembylioniczłonkamidoradczymiconciliumprincipisipra-
efectuspraetorionadworzeSeweraAleksandra.W228r.Ulpianazamordowalipre-
torianie.Byłniezwykłympisarzem,bardziejznanymzeswojejznajomościliteratury
prawniczejniżzwłasnejoryginalnejpracy
.Pisałzrozumialeibyłdobrymkompila-
torem.Oznaczeniujegotekstówświadczyto,żezajmująonesporomiejscawju-
styniańskichDigestach.Natentematzob.:Iglesias,Derechoromano:Institucionesde
derechoprivado,s.58.Cytowanadefinicjadepozytubrzmipołacinienastępująco:
DDepositumest,quocustodiendumalicuidatumest,dictumexeo,quod"ponitur",
praepositioenim"de"augetdepositum,utostendattotumfideieiuscommissum,
quodadcustodiamreipertinet”(D
.16,3,1).CytatyzaCorpusIurisCivilis,t.1(1928)
i2(1906),ed.Th.Mommsen,P.Krueger,t.3(1966)ed.R.Schoell,G
.KrollWeid-
mann,Berlin;tut.1,s.242.
