Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
welementachktórejestanowią,aduszawieiczuje,żemabytsama
wsobie.Mockażdegozłożeniazależynazgodzienajściślejszéjczęści
składających,amocduszyprzeciwniepoleganaoddzieleniusię
gwałtemodjéjnibyelementów,iciągłémprowadzeniuwalkizniemi.
Duszawięcniejestanizbiorem,aniskutkiem,aniwypadkiem:jest
jednościąnierozdzielną,exystującąsamąprzezsię.
Lecztajednośćnierozdzielna,którapiérwnimciałoexystując,
ipojegozgonieexystuje,czynareszcieniemożekiedymiećswego
końca?Któżzaręczy,żepodługimciąguożywianiaciał,tenduch
umysłowyniewyczerpasięnareszciewodnawianiuciągleswych
form?ijakpodczasbytujednéjztychformniemapamięci
poprzedzających,któżwié,czytajużniejestostatniąiostatniém
odnowieniem,któremupotrafiwystarczyćmocducha?Aby
towiedzieć,trzebabypoznaćgłębiéjpowszechnepraważycia
iśmierci.
Tumieścisięwustępieteoryaidej.
Całafilozofia,którasięzawiérawfenomenachświata
zewnętrznego,wtémniedokładna,mówiPlato,żeniedochodzinigdy
przyczyn,inajpiérwszegopoczątku.Fizykazdajesiężecudów
dokazuje,gdytłumaczyn.p.położenie,wjakiémusiadłemprzez
rozkładkości,wytężeniemuszkuł,niepomijającnicwdrobnych
szczegółachswychpozornychtłumaczeń,próczpiérwszegopoczątku
ipiérwszéjprzyczynyfenomenu,tojestoznaczeniamojéjwoli.
Wspólnybłądludziifizykaktóryniejestfilozofem,jest,żebiorą
pozórzarzeczywistość.„Fizyka,mówiSokrates,gubisięwmnóstwie
małychprzyczyn,któręnieprzyczynami,iuważazachymerę,
wielkąprzyczynęktórawszystkotworzy,łączyiożywia.Mówiąc
oprzyczynieipiérwszympoczątku,niepotrzebazastanawiaćsięnad
skutkami,jeżeliktochcedojśćdoistotyrzeczy.”
Przyczynąinajwyższymwszystkiegopoczątkiemjestrozum,myśl
(νος).1
Prawdziwympoczątkiemiprawdziwemiprzyczynamirzeczy
idee.
Ideajestwkażdéjrzeczyelementwewnętrznyiistotny,który
łączącsięzmateryę,układainadajeswójkształt.Jestwewnętrznym
wzoremkażdéjrzeczy.Ideaniepochodzączewnątrz,niemożebyć
pojętazmysłami.Niepadapodrozumowanie.Znamieniemjéjjest,
żesięstajebezpośrednią,prostąiniedającąsięrozłożyć.Naprzykład
względempiękności:samaideapięknościrobito,żekażdarzecz